AAA

Wstępna ocena przydatności materiałów dostępnych na platformie e-sgh

- omówienie wyników ankiet

Maria Zając, Marcin Dąbrowski

Program Powszechnego Uzupełniania SZ SGH

Program Powszechnego Uzupełniania Studiów Zaocznych SGH

W obecnym stadium rozwoju e-edukacji w SGH najistotniejszym projektem jest Program Powszechnego Uzupełniania Studiów Zaocznych (PPUSZ). Pierwsze zajęcia w ramach tego programu zostały uruchomione na początku roku akademickiego 2004/2005. Program ten zakłada, iż studia zostaną wzbogacone zajęciami realizowanymi przez internet w łącznym wymiarze ponad 2200 godzin, z czego student na danym kierunku zrealizuje ponad 1500 godzin1. Projekt zakłada programowe i godzinowe zrównanie toku kształcenia na studiach zaocznych z prowadzonym na studiach dziennych. Składa się on z trzech elementów: uzupełniania przedmiotów podstawowych, uzupełniania przedmiotów kierunkowych oraz budowy pełnych przedmiotów prowadzonych przez internet. W pierwszej fazie przygotowywane są materiały uzupełniające przedmioty podstawowe. Po określeniu różnic programowych i godzinowych, a także formy i zakresu materiału online, zespoły nauczycieli budują internetowe treści dydaktyczne. Następnie powoływani są nauczyciele prowadzący zajęcia online lub też opiekujące się kursem. Na tym etapie wdrażania projektu możliwy jest różny charakter wirtualnych zajęć - od opieki nad forum, poprzez formy stymulowania studentów do aktywności online, po pełnowartościowe modele pracy grupowej i nauki w czasie wirtualnych zajęć. Ta część projektu, zawierająca treści dla 20 przedmiotów podstawowych, realizowana jest etapowo i łącznie obejmuje program odpowiadający ponad 1200 godzinom realizowanym w sposób tradycyjny. Podobny program działania obowiązuje przy realizacji materiałów uzupełniających i prowadzeniu wirtualnych zajęć dla przedmiotów kierunkowych. W tym przypadku efektem końcowym powinno być uzupełnienie ponad 35 przedmiotów kierunkowych o 9-16 godzin każdy, zależnie od specyfiki danego przedmiotu - łącznie ponad 400 godzin dydaktycznych. W ramach omawianego modelu SGH planuje uzupełnić nie tylko wyznaczone zajęcia, ale również cały program kształcenia na studiach zaocznych. Zostanie przygotowanych 30 przedmiotów prowadzonych online, z których co semestr, poczynając od IV semestru studiów licencjackich, studenci będą wybierali dwa. W ten sposób, w ciągu 7 semestrów (3 semestry studiów licencjackich oraz 4 uzupełniających studiów magisterskich) cały program kształcenia zostanie wzbogacony o 14 przedmiotów, odpowiadających 280 godzinom realizowanym w sposób tradycyjny. Aby osiągnąć taki efekt, zostanie przygotowanych dla 30 przedmiotów 600 godzin dydaktycznych online2. Zadanie to będzie realizowane w dwóch etapach. Pierwszy obejmuje stworzenie 20 programów wybieralnych przedmiotów online i zobligowanie studentów do realizacji po jednym w ciągu 7 semestrów. Drugi etap polega na dokooptowaniu następnych 10 przedmiotów oraz zwiększeniu realizacji wirtualnych zajęć do 2 pełnych przedmiotów. Ta część projektu została rozpoczęta na początku stycznia 2005 r. w formie rozpisania konkursu na przygotowanie programów dydaktycznych wykładów prowadzonych dla studentów studiów zaocznych SGH w formie zdalnego kształcenia online3. Efektem konkursu będzie uruchomienie od październiku 2005 r. 20 pełnych wykładów online. Wyniki ankiet prezentowane w niniejszym opracowaniu dotyczą pierwszego etapu budowy i udostępnienia studentom studiów zaocznych treści dydaktycznych, uzupełniających przedmioty podstawowe na studiach zaocznych (I faza Programu). W semestrze zimowym roku akademickiego 2004/2005, w którym to przeprowadzono badanie, udostępnione zostały materiały uzupełniające następujące przedmioty: język angielski (4 semestry), ekonometria, matematyka (2 semestry), statystyka (3 semestry), integracja europejska, międzynarodowe stosunki gospodarcze, historia gospodarcza, filozofia - o łącznej liczbie 149 godzin dydaktycznych.

Przesłanki badania

Program Uzupełniania Studiów Zaocznych godzinami dydaktycznymi realizowanymi w formie kształcenia na odległość, ze względu na swoją złożoność, wprowadzany jest stopniowo. Na obecnym etapie udostępniane materiały mają charakter uzupełniający w stosunku do zajęć tradycyjnych. Studenci studiów zaocznych otrzymują informacje dotyczące dostępu do treści online od prowadzących zajęcia. Skuteczność tej formy kształcenia, tak o charakterze uzupełniającym, jak też w przyszłości poprzez pełne wykłady online zależy w dużej mierze od stopnia zrozumienia tej problematyki przez wykładowców SGH i oczywiście także przez "odbiorców" oferowanej wiedzy, czyli przez studentów. Dlatego w ramach działalności CREN podjęto badania mające na celu monitorowanie tych postaw zarówno wśród studentów, jak i nauczycieli akademickich. Wcześniej przeprowadzane ankiety (maj 2002 i czerwiec 2004) opisywane w "Gazecie SGH"4 oraz w "e-mentorze"5 skierowane były głównie do nauczycieli (badane grupy studenckie nie były liczne) i miały na celu ogólne ustalenie form wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych w edukacji. Obecne badania zorientowane są bezpośrednio na wykorzystanie e-edukacji. W założeniu autorów ankiet przewidziane było rozpoznanie nastawienia studentów i nauczycieli do tej formy kształcenia, nie tylko w momencie przystępowania do jej realizacji, ale też po skończonym kursie. Pilotażowy charakter zajęć online sprawił, że studenci mogli się na nie rejestrować przez cały semestr. Naturalną konsekwencją zaistniałej sytuacji była także możliwość rozpoczęcia korzystania z materiałów i zajęć online praktycznie w ciągu całego semestru. Uniemożliwiło to przeprowadzenie drugiej części ankiety, która pokazałaby zmianę postaw po wykorzystaniu materiałów na zakończenie semestru. Przyjęto zatem, że aby uzyskać naprawdę reprezentatywne wyniki tego typu badań, należy je przeprowadzić dopiero wtedy, gdy zostaną rozpoczęte regularne zajęcia w systemie e-edukacji, wymagające systematycznej pracy z udostępnianym materiałem (np. po wprowadzeniu pełnych wykładów online), co powinno nastąpić od nowego roku akademickiego.

Ogólna charakterystyka

Czego zatem dotyczyły aktualne badania? Na początek trochę danych statystycznych. Opracowano dwie wersje ankiety, skierowane odpowiednio do nauczycieli i do studentów. O ich wypełnienie poproszono nauczycieli, udostępniających swoje materiały w systemie e-sgh oraz studentów, którzy z tych materiałów mogą korzystać. Spośród 39 adresatów-nauczycieli ankietę wypełniło zaledwie 17, od studentów otrzymaliśmy 443 wypełnione ankiety, na ogólną liczbę 1124 zapisanych na zajęcia w ramach PPUSZ w dniu zamknięcia ankiet. Statystycznie proporcje te dają odpowiednio 44% respondentów spośród nauczycieli i 39% spośród studentów. Można oczywiście snuć rozważania, czy taki odsetek odpowiedzi daje podstawy do poważnych analiz, a przede wszystkim jak w przyszłości uzyskać bardziej reprezentatywne wyniki. Zaczynając od odpowiedzi na drugie z postawionych pytań, warto podkreślić brak przekonania co do wpływu wyrażanych opinii na oceniany proces. Dlatego w niniejszym opracowaniu spora część uwagi zostanie poświęcona właśnie opiniom wyrażonym w pytaniach otwartych, aby w ten sposób przekonać obecnych i przyszłych respondentów, że ich głosy są analizowane i uwzględniane w działaniach podejmowanych przez CREN. Na marginesie tylko warto zaznaczyć, że niektóre ośrodki akademickie organizując kształcenie online, wprowadzają na zakończenie wszystkich prowadzonych zajęć obowiązek wypełnienia ankiety ewaluacyjnej tak rygorystycznie, że warunkuje on uzyskanie certyfikatu ukończenia kursu. Strategię taką opisuje np. prof. Grażyna Wieczorkowska z ośrodka COME UW6, i nie sposób nie przyznać racji autorce, która konstatuje, iż model taki, choć dyskusyjny, jest jedynym, który pozwala poznać opinie 100% uczestników. Co do reprezentatywności uzyskanych opinii należy podkreślić, iż tak jak zostało to już zaznaczone wcześniej, przeprowadzone badanie ankietowe traktowane jest jako pilotaż przed właściwym badaniem ewaluacyjnym, które będzie towarzyszyć pełnym wykładom online prowadzonym w SGH od nowego roku akademickiego.

Ankiety dla nauczycieli

Opracowany zestaw pytań dotyczył zasadniczo dwóch kategorii: :

  • opinii na temat przydatności e-edukacji w kształceniu akademickim, szczególnie w rozumieniu nauczania mieszanego ( blended learning)
    oraz
  • narzędzi oferowanych przez platformę e-sgh, jak też oceny ich przydatności w pracy ze studentami

Zanim zostaną przedstawione wyniki, należy podkreślić, iż większość z postawionych pytań dawała możliwość wyboru kilku opcji, stąd podawane niżej liczby na ogół nie zgadzają się z ogólną ilością ankietowanych.

W kategorii pierwszej łatwo można zauważyć podkreślanie takich aspektów kształcenia online, jak: dostępność w czasie i w przestrzeni (13 głosów spośród 17) oraz możliwość dostosowania tempa nauki do indywidualnych potrzeb uczestnika kursu (10). Poparcie dla tych powszechnie podkreślanych zalet e-edukacji świadczy o coraz lepszym zrozumieniu idei kształcenia online wśród pracowników dydaktycznych uczelni. Równie pozytywnie wypowiadano się na temat korzyści wynikających z udostępniania materiałów edukacyjnych w internecie, takich jak: podnoszenie jakości kształcenia (8), wzbogacanie dydaktycznych zastosowań technologii informacyjno-komunikacyjnych w SGH (7) czy wyrównywanie różnic programowych (10). Jednakże dla pełności obrazu należy zaznaczyć, iż ankietowani różnili się w swojej ocenie co do stopnia przydatności udostępnianych aktualnie materiałów. W kwestii tej ich głosy podzieliły się niemal równomiernie - tyle samo osób twierdziło, że stopień ten jest wystarczający, podczas gdy druga - równoliczna grupa uznała ten stopień za niewielki. Można przypuszczać, iż różnice te wiążą się bezpośrednio z jakością udostępnianych materiałów i wraz z jej poprawą będzie też rosło znaczenie tej formy uzupełniania studiów.

Druga kategoria pytań dotyczyła bezpośrednio narzędzi oferowanych do pracy ze studentami. Stosunkowo dużo osób odpowiedziało twierdząco na pytanie: czy formy komunikacji na platformie e-sgh umożliwiają efektywną interakcję pomiędzy studentami i nauczycielami (11). Jeszcze więcej ankietowanych zadeklarowało, iż formy interaktywności stosowane w materiałach spełniają ich oczekiwania (14 głosów).

Zastanawiające są natomiast odpowiedzi na pytanie dotyczące rodzajów zadań i oceny ich interaktywnego charakteru. Spośród wymienionych 6 propozycji: testy jednokrotnego wyboru, testy wielokrotnego wyboru, zadania z sugerowanymi odpowiedziami, układanie sekwencji ("rozsypanki"), dopasowania oraz krzyżówki najczęściej wymieniano dwie pierwsze - czyli testy jednokrotnego (9) oraz wielokrotnego wyboru (10). Nasuwa się skojarzenie, że inne sugerowane formy zadań są po prostu mniej znane i rzadziej stosowane, stąd stosunkowo niska ocena ich przydatności. Z kolei spośród form przewidzianych do prowadzenia bezpośredniej działalności dydaktycznej w systemie e-edukacji najczęściej wskazywano forum dyskusyjne (9), w dalszej kolejności, choć już znacznie mniejszą liczbą głosów, wymieniano wirtualne konsultacje, czyli czat (4). Bardzo słaba ocena użyteczności takich form, jak aplikacja do pracy grupowej - studium przypadku (1) oraz wirtualny dziennik (3) zdaje się potwierdzać konieczność podjęcia przez zespól CREN zdecydowanych działań na rzecz przybliżenia nauczycielom akademickim wiedzy na temat dostępnych na platformie różnorodnych i stosunkowo bogatych narzędzi pracy online. Ankietowani nauczyciele mieli także możliwość wpisania własnej opinii na temat kwestii poruszanych w ankiecie, jednak skorzystały z niej zaledwie 4 osoby i co znamienne, 3 z nich wskazywały na duże trudności związane z prezentacją treści matematycznych. Warto w tym miejscu zauważyć, że jest to problem podkreślany dość powszechnie, w wielu gremiach zajmujących się ogólnie wykorzystaniem komputerów w nauczaniu matematyki. Podejmowanych jest wiele prób zmierzających do upowszechnienia specjalnych edytorów, ułatwiających zapis wzorów i symboli matematycznych na potrzeby publikacji internetowych (np. edytor MathML). Zwracali na ten problem także uwagę autorzy tekstu Nauczanie przedmiotów ilościowych przez internet - potrzeby a możliwości techniczne, prezentowanego podczas ubiegłorocznej konferencji Rozwój e-edukacji w ekonomicznym szkolnictwie wyższym 7. Wydaje się zatem uzasadnioną potrzeba poświęcenia tej problematyce oddzielnej publikacji w jednym z kolejnych wydań "e-mentora". Równocześnie pracownicy CREN deklarują pomoc nauczycielom akademickim przygotowującym materiały wymagające zamieszczania wzorów i symboli matematycznych. Warto także w tym miejscu zaznaczyć, iż właśnie wychodząc naprzeciw potrzebom związanym z wdrażaniem e-edukacji w SGH oraz przygotowaniem coraz lepszych materiałów e-learningowych, zostały zorganizowane w bieżącym semestrze specjalne seminaria, na które zaproszani są wszyscy zainteresowani metodycznymi i dydaktycznymi aspektami edukacji online. Harmonogram kolejnych seminariów można znaleźć m.in. w internecie pod adresem: www.cren.pl/seminaria/, a także w bieżącym numerze "e-mentora".

Ankiety dla studentów

Pytania skierowane do studentów miały umożliwić uzyskanie informacji na temat tego:

  • jak studenci postrzegają e-edukację w SGH, funkcjonującą jako uzupełnienie tradycyjnego procesu nauczania,
  • jakie są ich oczekiwania wobec tej formy zajęć,
  • czy występują u nich trudności związane z obsługą komputera bądź też bezpośrednio z korzystaniem z platformy i oferowanych przez nią narzędzi.

Wymienione wyżej treści zawarto w sześciu pytaniach zamkniętych. Dodatkowe, siódme pytanie o charakterze otwartym umożliwiało wyrażenie własnych oczekiwań wobec wirtualnych zajęć oferowanych na platformie e-sgh. Z tej możliwości skorzystało 107 spośród 443 studentów uczestniczących w badaniu. Zgłoszone uwagi i sugestie zostaną przedstawione w dalszej części artykułu, najpierw jednak, podobnie jak w przypadku nauczycieli, warto wskazać pewne prawidłowości, wynikające z najczęściej wybieranych odpowiedzi. Pierwsze z pytań dotyczyło potrzeby uzupełniania zajęć stacjonarnych materiałami na platformie e-sgh i z satysfakcją należy podkreślić, iż 192 respondentów potwierdziło, iż: "zdecydowanie odczuwa taką potrzebę", a kolejne 206 osób zaznaczyło odpowiedź "tak", tylko 12 spośród ankietowanych odpowiedziało "zdecydowanie nie". Wśród korzyści wynikających z uzupełniania programu studiów zaocznych materiałami publikowanymi na e-sgh najczęściej wskazywano możliwość zdobycia dodatkowej wiedzy (245 osób), zwiększenie umiejętności i samodzielności studiowania (213), a także podnoszenie jakości kształcenia (203). W tym miejscu warto nawiązać do analogicznego pytania w ankiecie skierowanej do nauczycieli, gdzie również niemal 50% ankietowanych wyraziło podobną opinię. Zgodność ta potwierdza zdecydowane poparcie społeczności akademickiej SGH dla wysiłków upowszechniania e-edukacji w uczelni. Z drugiej strony ważna jest świadomość oczekiwań, jakie budzi perspektywa korzyści płynących z edukacji online, gdyż 276 osób zaznaczyło, iż spodziewa się, że wirtualne zajęcia pozwolą im poszerzyć wiedzę z danej dziedziny "w stopniu znaczącym", a kolejne 55 - "w bardzo dużym". Wśród pytań dotyczących wykorzystania dostępnych narzędzi - forum dyskusyjnego i wirtualnych konsultacji (czatu) opinie studentów były już bardziej podzielone - wprawdzie 201 osób uznało, iż są one dobrym sposobem komunikowania się z wykładowcą, a kolejne 148 potwierdziło, że pomagają w zrozumieniu materiału, nie można jednak zignorować stosunkowo licznej grupy 109 osób, które wybrały odpowiedź: "nie spełniają moich oczekiwań interaktywności" i kolejnych 41, które zaznaczyły odpowiedź "są zbytecznymi narzędziami". Porównując odpowiedzi studentów z podobnymi w ankiecie nauczycieli, można wysnuć wniosek, iż obie strony chyba nie do końca potrafią uczynić "właściwy użytek" z tej formy komunikacji, co oznacza konieczność upowszechnienia wiedzy na temat tych narzędzi. I tu wprawdzie zdecydowana większość ankietowanych odpowiedziała, że "bez problemu radzi sobie z dostępnymi narzędziami" (197) lub też, że "dobrze rozumie działanie narzędzi" (159), ale wystąpiła spora grupa osób, które przyznały, iż napotykają trudności (67) lub też "nie rozumieją" (26) działania oferowanych narzędzi. Choć w skali całej badanej grupy wymienione osoby stanowią zdecydowaną mniejszość, należy potraktować ich wypowiedzi jako sygnał świadczący o potrzebie pomocy w zapoznaniu się z udogodnieniami, jakie niesie platforma nauczania online.

Jak już wspomniano wyżej, z możliwości wyrażenia swoich oczekiwań względem e-edukacji w SGH skorzystało 107 studentów. Istotne spostrzeżenie, jakie nasuwa się bezpośrednio po lekturze zamieszczonych wypowiedzi to wyraźna polaryzacja opinii wokół określonych zagadnień. Pierwsze z nich dotyczy ograniczeń w dostępie do materiałów. Warto podkreślić, iż na platformie e-sgh duża część materiałów jest ogólnodostępna, jednakże założenia omawianego Powszechnego Programu Uzupełniania Studiów Zaocznych wymagają tworzenia wyodrębnionych grup studenckich, co umożliwia prowadzenie wirtualnych zajęć, opiekę nad grupą, pomoc w przyswojeniu materiału poprzez spotkania na forum dyskusyjnym i czacie, jak również sprawdzanie i ocenianie testów oraz zadań. Tworzenie wyodrębnionych grup ułatwia przekazywanie informacji zwrotnej studentom, a także monitorowanie ich aktywności, co może mieć wpływ na ocenę końcową z przedmiotu. Aby założony model mógł być realizowany, studenci muszą wypełnić specjalną dla danego wykładu online kartę zgłoszeniową. Okazało się jednak, że ta prosta z założenia procedura może nastręczać trudności. Pomimo otrzymywanych informacji na piśmie wraz z harmonogramem zajęć tradycyjnych oraz informacji przekazywanych przez nauczycieli w czasie ćwiczeń i wykładów, nie wszyscy studenci postępują zgodnie z przekazywanymi instrukcjami. Zauważalnym utrudnieniem okazał się również wymóg rejestracji z wykorzystaniem adresu e-mail z domeny SGH. Warto w tym miejscu przypomnieć, że każdy student SGH otrzymuje swój unikalny adres e-mail, wymagający, jak zwykle w takich przypadkach, weryfikacji praw dostępu poprzez hasło. Wystarczy tylko o nim pamiętać. Natomiast umożliwienie dostępu do materiałów z dowolnego adresu oznaczałoby pełne otwarcie zasobów platformy, także dla osób spoza uczelni, co nie jest praktykowane nigdzie na świecie.

Ograniczanie dostępu do materiału dydaktycznego powodowane jest również ochroną praw autorskich oraz dość często występującą obawą nauczycieli akademickich przed niekontrolowanym wykorzystaniem treści, także przez osoby spoza społeczności studentów SGH. To zagadnienie wiąże się ściśle z drugą, często podnoszoną przez studentów kwestią, a mianowicie dość powszechnym brakiem możliwości drukowania publikowanych materiałów. Warto zauważyć, iż część materiałów w ramach PPUSZ, udostępnianych jest także w wersji do druku. Jednakże wspomniane powyżej obawy twórców treści dydaktycznych nie ułatwiają zwiększenia skali stosowania tej opcji, dostępnej na platformie. Istotny jest również charakter wirtualnych zajęć i treści online. Zespół pracowników CREN SGH stara się w pełni wykorzystywać gamę możliwości w zakresie interaktywności materiałów, jakie niosą ze sobą internet, języki programowania stron www i metody e-learningowe. Dokumenty drukowane, pozbawione tych funkcji, wykorzystywane przez studentów z dala od platformy, mogą z powodzeniem uzupełniać wirtualne zajęcia. Całkowite nastawienie na tę formę mogłoby ograniczyć w znacznym stopniu aktywność studentów w czasie zajęć online, a także sprowadzić je do studiowania tradycyjnych podręczników akademickich.

Na zakończenie analizy opinii studentów zebranych w ankietach, warto przytoczyć uwagi dotyczące materiałów uzupełniających niektóre zajęcia z przedmiotów ilościowych - wskazywano na ubogą i mało atrakcyjną formę przekazu. Kwestia ta częściowo została już wyjaśniona przy okazji omawiania ankiet dla nauczycieli - istotną barierą jest sposób zapisu wzorów i symboli matematycznych. Natomiast pytanie o to, czy mimo trudności obiektywnych dałoby się poprawić formę, a co za tym idzie przystępność oferowanych materiałów, warto skierować do autorów, aby rozważyli możliwość modyfikacji i wzbogacenia opracowanych przez siebie treści.

Uwagi i wnioski

Podsumowując analizowane ankiety, nie sposób nie zauważyć, że generalnie wyrażają one poparcie dla idei e-edukacji w SGH. Można się spodziewać, że w miarę rozszerzania oferty publikowanych materiałów, jak też udoskonalania ich formy będzie ono rosło. Za tą opinią przemawia fakt częstego dopytywania się przez studentów o materiały dydaktyczne uzupełniające inne zajęcia, których treści będą przedmiotem prac CREN SGH w najbliższej przyszłości. Trzeba jednak również dostrzegać wielkie oczekiwania i pokładane zaufanie, zwłaszcza ze strony studentów, w zakresie zdobywania kwalifikacji potrzebnych w ich przyszłej pracy zawodowej, wyrównywania poziomu edukacji na studiach zaocznych w stosunku do studiów stacjonarnych, czy też poszerzania wiedzy i umiejętności. Warto, aby nauczyciele akademiccy podejmujący działalność w zakresie kształcenia online byli świadomi tych oczekiwań, gdyż wiąże się to zarówno z koniecznością opracowania ciekawych i bogatych treściowo materiałów, jak też z potrzebą włączania możliwie licznych elementów interakcji - tak bezpośredniej (czat, forum, aplikacja do prac grupowych i studiów przypadków), jak i pośredniej w postaci licznych, ciekawych i urozmaiconych zadań. Nakłada to również dużą odpowiedzialność na pracowników CREN, aby możliwie szeroko służyli pomocą i radą oraz dzielili się swoją wiedzą, pozwalającą przygotować lepsze treści i zajęcia prowadzone w systemie e-edukacji. Uświadomieniu sobie skali zagadnienia miała służyć właśnie omawiana ankieta, a zatem można chyba uznać, iż spełniła swoje zadanie. Badania podejmowane w kolejnym roku akademickim będą zorientowane na monitorowanie już pełnych wykładów online i pozostaje mieć nadzieję, że przyniosą one równie wiele cennych uwag i obserwacji.

Projekt badawczy


Ankiety analizowane w niniejszym opracowaniu stanowią integralną cześć projektu badawczego realizowanego przez CREN SGH w roku akademickim 2004/2005. Dotyczy on oceny postaw studentów oraz zainteresowanych nauczycieli akademickich względem wprowadzania e-edukacji w uczelni. Pierwsza faza realizacji PPUSZ posiada charakter pilotażowy, dlatego tak ważna była możliwość oceny percepcji proponowanych metod nauki i narzędzi dostępnych na platformie, zarówno wśród zaangażowanych w projekt nauczycieli akademickich, jak również studentów. Właśnie temu celowi miały służyć zestawy pytań skierowane oddzielnie do obu grup. W założeniu autorów uzyskane wnioski mają przyczynić się do usprawnienia procesu wdrażania e-edukacji w uczelni na kolejnych etapach, aż do pełnego uzupełniania programu studiów zaocznych zajęciami online. Dlatego należy wyraźnie podkreślić, że po obecnej, wstępnej fazie zostaną opracowane dalsze metody ewaluacji zmierzające do oceny jakości udostępnianych materiałów oraz prowadzonych zajęć dydaktycznych. Jest to projekt wieloletni prowadzony równolegle z procesem wdrażania PPUSZ w SGH.

Projekt badawczy prowadzony jest przez zespół w składzie: Piotr Bołtuć, Marcin Dąbrowski, Roksana Neczaj, Maria Zając (kierownik badania).

INFORMACJE O AUTORACH

MARIA ZAJĄC
Autorka jest adiunktem, kierownikiem Pracowni Nowe Media w Edukacji na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie oraz specjalistą ds. jakości kształcenia w Centrum Rozwoju Edukacji Niestacjonarnej Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Problematyką e-learningu zajmuje się aktywnie od kilkunastu lat, uczestnicząc w wielu projektach oraz prowadząc szkolenia, głównie z zakresu metodyki e-nauczania. W pracy badawczej koncentruje się na problematyce personalizacji w kształceniu - zarówno od strony uwarunkowań psychologicznych, jak i rozwiązań informatycznych, które pozwalają na dostosowywanie środowiska nauczania do indywidualnych preferencji uczących się. Opublikowała ponad 80 opracowań dotyczących wykorzystania nowoczesnych technologii w kształceniu, w tym w nauczaniu online.




MARCIN DĄBROWSKI
Autor jest dyrektorem Centrum Rozwoju Edukacji Niestacjonarnej w Szkole Głównej Handlowej, dyrektorem zarządzającym Fundacji Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych oraz prezesem Stowarzyszenia E-learningu Akademickiego. Członek European Distance and E-Learning Network oraz Stowarzyszenia Project Management Polska. W swojej pracy zajmuje się problematyką kształcenia w szkołach wyższych, w tym e-edukacji. W opracowaniach i prowadzonych badaniach koncentruje się na zagadnieniach związanych z modelem uczelni wyższej.

 

Przypisy

1 W fazie projektowania Programu założenia dotyczyły budowy ponad 2500 godzin, z czego student miał realizować blisko 1700 na danych kierunków studiów. Założenia te uległy zmianie w czasie wdrażania Programu.

2 Założenia tej fazy Programu zostały zmienione w czasie prac konkursowych. Decyzją Komisji Konkursowej przygotowywane będą programy dydaktyczne odpowiadające 20 godzinom każdy, co przyniesie łącznie 600 godzin (zakładano przygotowanie 30-godzinych programów, co miało przynieść 420 godzin przez każdego studenta i budowę w sumie 900 godzin pełnych wykładów online).

3 Więcej informacji na stronie internetowej CREN SGH - www.cren.pl/konkurs....

4 M.Dąbrowski, e-edukacja wspiera, "Gazeta SGH", nr 196, 2004.

5 M.Dąbrowski, Formy wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych w edukacji w opinii nauczycieli i studentów SGH, "e-mentor", nr 1(8), 2005.

6 G. Wieczorkowska, Zalety i wady edukacji internetowej. Model Dydaktyczny COME, Dostępny w archiwum na stronie COME pod adresem: www.come.uw.edu.pl. 27.02.2005.

7 J. Michnik, S. Jarek, Nauczanie przedmiotów ilościowych przez internet - potrzeby a możliwości techniczne, [w:] M. Dabrowski, M. Zając (red.), Rozwój e-edukacji w ekonomicznym szkolnictwie wyższym, FPAKE, Warszawa 2005.