Abstrakt

W artykule wskazano na możliwość kategoryzacji uczelni należących do Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich oraz uczelni stowarzyszonych z tą konferencją ze względu na dostępne dane o trzech rocznikach absolwentów. Kategoryzacja wykorzystuje dwa wybrane syntetyczne wskaźniki wyznaczane w ogólnopolskim systemie monitorowania ekonomicznych losów absolwentów. Kombinacje wartości tych wskaźników pozwalają na wyodrębnienie kategorii uczelni, których absolwenci są w różny sposób oceniani przez pracodawców. Wskazano także na dodatkowe możliwości wnioskowania o zmianach kategorii poszczególnych uczelni. Wyniki kategoryzacji potwierdzają przypuszczenie, że istotny wpływ na ekonomiczne losy absolwentów ma tożsamość uczelni. Jednocześnie zestawienie wyników uzyskanych dla trzech roczników wskazuje na krótkoterminową stabilność kategoryzacji, a inaczej mówiąc na brak – poza kilkunastoma wyjątkami – znaczących zmian w kategoryzacji.

Słowa kluczowe: absolwenci, kierunki kształcenia, ekonomiczne losy absolwentów, szkoły wyższe, kategoryzacja uczelni

Wprowadzenie

Ostatnio wskazano (Rocki, 2022) na możliwość kategoryzowania uczelni ze względu na wybrane syntetyczne wskaźniki udostępniane od kilku lat w Ogólnopolskim systemie monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych (www.ela.nauka.gov.pl; obecnie - marzec 2023 r. - dostępne są dane dla roczników 2014-2020). Wskaźniki te to: względny wskaźnik bezrobocia (WWB) oraz względny wskaźnik zarobków (WWZ). Zgodnie z ich definicjami i sposobem obliczania (Materiały informacyjne..., b.d.) WWB wynoszący 1 oznacza, że zagrożenie bezrobociem w danej grupie absolwentów jest równe przeciętnemu w powiatach ich zamieszkiwania, WWZ wynoszący 1 zaś wskazuje, że wynagrodzenia absolwentów są równe średniej w powiatach ich zamieszkiwania. W przywołanych analizach przyjęto, że bazową grupą są uczelnie, dla których absolwenci uzyskują WWB < 1 i WWZ < 1. Inne kombinacje wartości tych wskaźników pozwalają wyodrębnić grupy uczelni lepszych i gorszych od bazowych.

Celem opracowania jest przedstawienie wyników kategoryzacji sporządzonej na podstawie danych o trzech rocznikach absolwentów: 2014, 2015 i 2016. We wcześniejszych analizach uczelni akademickich (Rocki, 2022) uwzględniających roczniki 2014 i 2015 wskazano, że na ekonomiczne losy absolwentów ma wpływ tożsamość uczelni definiowana przynależnością do konferencji rektorów. Uwzględnienie kolejnego, trzeciego rocznika (2016) powinno pozwolić na weryfikację tej hipotezy. Omawiane będą wyniki kategoryzacji uczelni prowadzących jednolite studia magisterskie oraz studia II stopnia.

Ze względu na zmiany w prawie dotyczące określenia "uczelnia akademicka" ¹ przyjęto, że zaprezentowane zostaną wyniki dla uczelni członkowskich i stowarzyszonych Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP). Do KRASP (b.d.) należy obecnie 109 szkół wyższych, a 8 ma status uczelni stowarzyszonych. Zgodnie z danymi Konferencji Akademickich Szkół Polskich (por. KRASP, 2019; KRASP, 2021) funkcjonują następujące konferencje rektorów: uniwersytetów (KRUP, 20 uczelni), uczelni technicznych, w tym morskich (KRPUT, 21), uczelni rolniczych i przyrodniczych (KRURiP, 6), uczelni pedagogicznych (KRUPed, 5), uczelni ekonomicznych (KRUE, 5), uczelni medycznych (KRAUM, 9), uczelni artystycznych (KRUA, 19, a w tym: 8 muzycznych, 7 sztuk pięknych, 3 teatralne oraz jedna prowadząca kierunki muzyczne oraz z zakresu sztuk pięknych), uczelni wychowania fizycznego (KRAWF, 6), uczelni wojskowych i uczelni służb państwowych (KRPUW, 5). Do KRASP należą także 3 uczelnie teologiczne. W KRASP działa też Konferencja Rektorów Akademickich Uczelni Niepublicznych, ale nie ma ona charakteru branżowego.

Dla ułatwienia lektury, w przypadku zmian nazw zastosowano nazwy uczelni obowiązujące w 2022 roku.

Źródło danych i wskaźniki wykorzystywane w analizach

Dane do omawianej kategoryzacji pochodzą z Ogólnopolskiego systemu monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów (dalej system ELA; Materiały informacyjne, b.d.) realizowanego na zlecenie Ministerstwa Edukacji i Nauki. Wykorzystuje on informacje z ZUS w połączeniu ze znajdującymi się w systemie POL-on. Dane dostępne obecnie w systemie ELA obejmują roczniki 2014-2020. Do badań wybrane zostały roczniki 2014-2016, dla których są informacje zarówno z pierwszego, jak i z piątego roku po uzyskaniu dyplomu². Dzięki temu możliwa jest analiza tego, czy i jak zmienia się przeciętna ocena absolwentów przez pracodawców. Oczywiście na sytuację na rynku pracy ma także wpływ praca studentów przed studiami i podczas studiów (por. Andrews i Higson, 2008; Okay-Somerville i Scholarios, 2015; Rocki, 2021). Wiąże się to jednak bardziej z absolwentami poszczególnych programów i trybami studiów niż z analizami, które są prowadzone na poziomie uczelni.

Podstawową jednostką w systemie ELA jest grupa osób, która w danym roku otrzymała dyplom studiów I lub II stopnia lub jednolitych studiów magisterskich³ w pewnej uczelni na danym kierunku i w określonym trybie (grupy te są definiowane jednoznacznie poprzez numer w systemie POL-on). Należy tu wskazać, że chociaż informacje z ZUS zbierane w systemie ELA dotyczą ogółu absolwentów uczelni, to udostępniane w systemie ELA nie obejmują wszystkich charakterystyk dotyczących absolwentów, bowiem dla zachowania anonimowości prezentowane są jedynie te dotyczące grup liczących co najmniej 10 osób⁴.

Spośród dostępnych w systemie ELA charakterystyk dotyczących ekonomicznych losów absolwentów wybrano dwa wskaźniki, które mają charakter syntetyczny i pozwalają na ocenę sytuacji absolwentów na rynku pracy w oderwaniu od miejsca zamieszkania. Są to:

• względny wskaźnik bezrobocia (WWB), odpowiadający ryzyku bezrobocia przeciętnego absolwenta w stosunku do stopy bezrobocia w jego powiecie zamieszkania; ryzyko bezrobocia jest definiowane jako średni procent miesięcy w okresie objętym badaniem, w których absolwenci byli zarejestrowani jako bezrobotni;
• względny wskaźnik zarobków (WWZ), zdefiniowany jako poziom zarobków przeciętnego absolwenta w stosunku do zarobków w jego powiecie zamieszkania.

Wskaźniki te są obliczane w systemie ELA dla każdej grupy absolwentów, a następnie agregowane tak, by przedstawiały informacje o uczelniach. Szczegółowe definicje i sposób obliczania wskaźników prezentuje publikacja Materiały informacyjne... (b.d., s. 26 i 28).

Wykorzystane zostaną informacje o wartościach WWB i WWZ po pierwszym i po piątym roku od uzyskania dyplomu (pomiar 1. lub P1 oraz odpowiednio pomiar 5. lub P5). Pozwala to na zbadanie zmian sytuacji absolwentów na rynku pracy. Ponieważ obecnie (wiosna 2023) dane o piątym pomiarze są dostępne dla absolwentów, którzy otrzymali dyplomy w latach 2014, 2015 i 2016, to kategoryzacja obejmie te trzy roczniki, a jednocześnie możliwa będzie analiza różnic między tymi rocznikami.

Dane dotyczą ogółem 473 938 absolwentów roczników 2014-2016. Kategoryzacja obejmuje uczelnie, które mają absolwentów we wszystkich trzech rocznikach⁵, w rozbiciu na dwie grupy: uczelnie prowadzące studia II stopnia (absolwenci w 96,60% zarejestrowani w ZUS) oraz uczelnie prowadzące jednolite studia magisterskie (odpowiednio 93,54%⁶). Oczywiście znacząca część uczelni prowadzi jednocześnie studia II stopnia i jednolite studia magisterskie, co powoduje, że nazwy poszczególnych uczelni powtarzają się we wspomnianych grupach.

W prezentowanych dalej tabelach określenie "uczelnia" należy rozumieć jako instytucję prowadzącą studia na danym poziomie w określonym pomiarze, uczelnia może być bowiem rozpatrywana jako prowadząca studia jednolite magisterskie i studia II stopnia⁷.

Kryteria kategoryzacji uczelni

Z definicji wybranych wskaźników wynika, że wartości WWB mniejsze niż 1 oznaczają, że absolwenci są zagrożeni bezrobociem w mniejszym stopniu niż przeciętne zagrożenie w powiatach ich zamieszkania, a wartości WWZ mniejsze niż 1 oznaczają, że ich przeciętne wynagrodzenia są niższe niż w powiatach ich zamieszkania. Jak już wspomniano w Rocki (2022), przyjęto, że bazową grupą są uczelnie, których absolwentów charakteryzują takie właśnie wartości wskaźników (WWB < 1 i WWZ < 1).

Przyjmuje się, że inne kombinacje wartości wskaźników pozwalają wyodrębnić uczelnie lepsze i gorsze od bazowych. I tak uczelnie, w których przypadku WWZ > 1 i jednocześnie WWB < 1, określane są jako lepsze i odpowiednio uczelnie, w których przypadku WWB > 1 oraz WWZ < 1 jako gorsze niż bazowe. Dla domknięcia klasyfikacji przyjęto, że lepsze wartości wskaźników to WWB ≤ 1 przy WWZ > 1 oraz WWB < 1 przy WWZ ≥ 1. Odpowiednio przyjęto, że gorsze wartości to także WWB = WWZ = 1. W dalszej części tekstu uczelnie bazowe są określane jako kategoria B, uczelnie lepsze - kategoria L, a gorsze - kategoria G.

Należy dodać, że istnieje jeszcze jedna (mało liczna) grupa takich uczelni, dla których przy WWB > 1 występują wartości WWZ ≥ 1. Ponieważ nie jest intuicyjnie jasne to, jak interpretować sytuację grup absolwentów, w których przypadku wysokie relatywne zagrożenie bezrobociem towarzyszy wysokim relatywnie wynagrodzeniom⁸, to uczelnie takie będą określane jako osobliwe. Tak zdefiniowaną kategoryzację ilustruje schemat 1.

Schemat 1
Kategorie uczelni ze względu na wartości WWB i WWZ

Źródło: opracowanie własne

Proponowana kategoryzacja⁹ ma charakter dynamiczny, ponieważ wystąpienie danej uczelni w danej kategorii (dla danego rocznika) jest związane z określonym pomiarem. Wobec tego wzięcie pod uwagę pomiaru 1. i 5. pozwala na analizę przesunięć uczelni pomiędzy kategoriami wskazanymi w schemacie 1.

Biorąc to pod uwagę, przyporządkowano poszczególnym grupom uczelni symbole kategorii według schematu 2.

Schemat 2
Oznaczenia kategorii uczelni w ujęciu dynamicznym

Źródło: opracowanie własne

W tabelach 1-3 przedstawiono udziały poszczególnych kategorii dla uczelni członkowskich i stowarzyszonych w KRASP (ogółem dla studiów jednolitych magisterskich i II stopnia) dla kolejnych trzech roczników.

Tabela 1
Syntetyczne wyniki kategoryzacji dla rocznika 2014 (%)

Źródło: opracowanie własne

Tabela 2
Syntetyczne wyniki kategoryzacji dla rocznika 2015 (%)

Źródło: opracowanie własne

Tabela 3
Syntetyczne wyniki kategoryzacji dla rocznika 2016 (%)

Źródło: opracowanie własne

Dane w tabelach wskazują na zasadnicze podobieństwo wyników kategoryzacji dla trzech analizowanych roczników absolwentów.

Rysunek 1 ilustruje przesunięcia, jakie zaszły pomiędzy pomiarem 1. a 5. dla trzech roczników łącznie (na wykresie nazwy kategorii połączono z pomiarami):

• na 61,34% uczelni w kategorii B w pomiarze 5. składają się podmioty, które miały tę kategorię w pomiarze 1. (stanowiły one 25,0%), ale także uczelnie, które w pomiarze 1. miały kategorię G (36,34%);
• jednocześnie do kategorii L z kategorii B przeszło 19,54%, a z kategorii G kolejne 7,14% podmiotów, znacząco powiększając liczbę uczelni w tej kategorii (z 3,36% na 30,04%).

Należy jednak odnotować, że chociaż z 50,62% uczelni w kategorii G w pomiarze 1. w pomiarze 5. pozostało w tej kategorii tylko 8,61% uczelni, to pojawiły się w tej kategorii w pomiarze 5. uczelnie stanowiące 1,47%, które w pomiarze 1. miały kategorię B.

Wykres wskazuje na - przeciętnie rzecz biorąc - poprawiającą się sytuację absolwentów na rynku pracy. Tezę taką potwierdzają wyniki szczegółowe omawiane w dalszej części tekstu.

Rysunek 1
Wykres strumieniowy zmian w liczbie uczelni w poszczególnych kategoriach

Źródło: opracowanie własne.

Omówienie wyników

Listy uczelni według poszczególnych kategorii i stopni studiów przedstawiono w aneksie. W tym miejscu zostaną omówione zasadnicze wyniki kategoryzacji uczelni prowadzących jednolite studia magisterskie i studia II stopnia przy wzięciu pod uwagę tożsamości uczelni określonej przynależnością do konferencji rektorów poszczególnych typów uczelni. Używane będą tu nazwy uczelni obowiązujące w 2022 roku.

Trzeba zaznaczyć, że niektóre uczelnie (ze względu na różnorodność prowadzonych kierunków studiów) mają niejednoznaczną tożsamość, bo ich rektorzy należą do dwóch lub trzech konferencji branżowych. Na przykład Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach: KRUE i KRUP, Uniwersytet Zielonogórski: KRUP, KRPUT i KRAUM. Z tego powodu, w szczególności:

• uczelnie wojskowe należące jednocześnie do KRPUT klasyfikowano jako KRPUT;
• uczelnie stowarzyszone z KRPUT, a nienależące do innych konferencji sklasyfikowano jako KRPUT.

W omówieniu wyników kategoryzacji skoncentrowano się na wskazaniu uczelni mających jednakową kategorię dla wszystkich trzech roczników. Trzeba przy tym podkreślić, że wśród badanych uczelni nie ma przypadków uzyskania kategorii L→G oraz L→B.

I tak, kategorię L dla trzech roczników mają dla studiów II stopnia: Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych, Szkoła Główna Handlowa oraz stowarzyszona z KRPUT Szkoła Główna Służby Pożarniczej. Kategorię L spośród uczelni niezwiązanych z KRASP ma tylko Warszawska Wyższa Szkoła Informatyki. Dodajmy, że kategorię L dla studiów I stopnia ma jedynie Wyższa Szkoła Zarządzaniem Środowiskiem w Tucholi.

Kategorię B→L utrzymuje dla trzech roczników studiów II stopnia 7 (spośród 21) uczelni technicznych należących do KRPUT: Akademia Górniczo-Techniczna, Politechnika Gdańska, Politechnika Łódzka, Politechnika Poznańska, Politechnika Warszawska, Politechnika Wrocławska, Wojskowa Akademia Techniczna oraz Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie stowarzyszona z KRPUT. Ponadto kategorie tę dla studiów II stopnia mają: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Uniwersytet Warszawski, uniwersytety ekonomiczne w Krakowie, Poznaniu i Wrocławiu, a także Collegium Civitas.

W przypadku jednolitych studiów magisterskich kategorię B→L mają uniwersytet Jagielloński i Uniwersytet Warszawski oraz wszystkie uczelnie medyczne należące do KRAUM: Gdański Uniwersytet Medyczny, Pomorski Uniwersytet Medyczny, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu, Śląski Uniwersytet Medyczny oraz Warszawski Uniwersytet Medyczny.

Stabilną kategorię B uzyskały dla trzech roczników studiów jednolitych magisterskich uczelnie związane z naukami teologicznymi: Akademia Katolicka, Chrześcijańska Akademia Teologiczna, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II oraz uczelnie aktorskie: Akademia Sztuk Teatralnych w Krakowie i Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna w Łodzi.

Dla studiów II stopnia kategorię tę utrzymują akademie muzyczne w Bydgoszczy, Łodzi, Poznaniu, Katowicach, Krakowie, Wrocławiu i Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina. Ponadto uniwersytety: Gdański, Łódzki i Wrocławski, dwie uczelnie medyczne: Pomorski Uniwersytet Medyczny i Uniwersytet Medyczny w Poznaniu, a także Akademia Pedagogiki Specjalnej, Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku. Spośród uczelni niepublicznych stabilną kategorię B mają Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica z Płocka i Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu.

Żadna z analizowanych uczelni nie otrzymała stabilnej dla trzech roczników kategorii B→G.

W przypadku kategorii G→L stabilnie dla trzech roczników klasyfikują się: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski dla studiów jednolitych magisterskich oraz kilka politechnik dla studiów II stopnia. Są to politechniki: Krakowska, Lubelska, Rzeszowska, Śląska, Świętokrzyska oraz Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny i Lotnicza Akademia Wojskowa.

W najliczniejszej kategorii G→B, także wskazującej na poprawę ekonomicznych losów absolwentów stabilnie dla trzech roczników absolwentów studiów II stopnia sklasyfikowana jest grupa uniwersytetów: Katolicki Uniwersytet Lubelski, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Uniwersytet Śląski, Uniwersytet Opolski, Uniwersytet Rzeszowski, Uniwersytet w Białymstoku, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Uniwersytet Zielonogórski, a także Uniwersytet Papieski w Krakowie. Ponadto kategorię G→B dla trzech roczników absolwentów studiów II stopnia uzyskują: Akademia Sztuki w Szczecinie i Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu, politechniki: Białostocka, Koszalińska, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu. Spośród uczelni pedagogicznych kategorię tę mają Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie i Akademia Ignatianum, a spośród przyrodniczych Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu i Uniwersytet Rolniczy w Krakowie. Kategorie tę dla studiów II stopnia mają także stabilnie akademie wychowania fizycznego w Katowicach, Krakowie i Wrocławiu.

W przypadku jednolitych studiów magisterskich kategorię G→B dla trzech roczników mają trzy uniwersytety: Łódzki, Szczeciński i Śląski, dwie uczelnie przyrodnicze: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego i Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu (dotyczy to kierunku weterynaria), a także Akademia Sztuk Pięknych w Katowicach.

Kategorię G dla trzech roczników mają akademie sztuk pięknych w Łodzi i Warszawie dla studiów II stopnia oraz Uniwersytet Rzeszowski dla jednolitych studiów magisterskich.

Podsumowując powyższe omówienie można zauważyć, że większość - spośród uczelni należących do KRASP lub stowarzyszonych z KRASP - ma taka samą kategorię dla każdego z trzech roczników absolwentów. Na przykład dla studiów II stopnia spośród 20 uczelni należących do KRUP 15 ma kategorię G→B, spośród 21 związanych z KRPUT 6 ma kategorie G→L, a 8 kategorie B→L, a wśród należących do KRUA 8 spośród 19 ma kategorię B. Dla studiów jednolitych magisterskich wszystkie uczelnie należące do KRAUM mają kategorię B→L. Z jednej strony potwierdza to poprawność przyjętej metodologii, a z drugiej dowodzi, że szybkie zmiany kategorii są trudne.

Wśród badanych uczelni dla trzech roczników absolwentów nie występują ścieżki zmian kategorii takie jak od kategorii G poprzez G→B do B, od G poprzez G→L do L, albo B, B→L, L. Należy jednak odnotować jeden przypadek zmian negatywnych dotyczący Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, która dla rocznika 2014 miała kategorię B, dla rocznika 2015 B→G, by dla rocznika 2016 spaść do kategorii G.

Warto też odnotować kilkanaście przypadków powolnych zmian na korzyść. I tak sekwencja kategorii G - G→B - G→B dla kolejnych roczników związana jest z absolwentami Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu (studia II stopnia), Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. J. Długosza w Częstochowie (także studia II st.), Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach (studia II st.) oraz Uniwersytetu Opolskiego (jednolite studia magisterskie). Z kolei sekwencja B - B→L - B→L związana jest z Uczelnią Łazarskiego (studia II st.), sekwencja B - B - B→L z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym (studia II st.) oraz Wyższą Szkołą Gospodarki w Bydgoszczy (studia II st.). Przejście od kategorii G→B dla rocznika 2014 do kategorii B dla dwóch kolejnych roczników odnotowują: Krakowska Akademia im. A. F. Modrzewskiego i Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego (w obu przypadkach studia II stopnia), natomiast z kategorii G→B dla roczników 2014 i 2015 do kategorii B Akademia Morska w Szczecinie, Uniwersytet Szczeciński oraz Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie (wszystkie dla studiów II stopnia) oraz Akademia Pedagogiki Specjalnej (studia jednolite magisterskie).

Przejścia do kategorii L dotyczą Politechniki Opolskiej (studia II stopnia, sekwencja kategorii G→B, G→B, G→L) oraz Uniwersytetu Techniczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy (studia II stopnia) i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika (studia jednolite magisterskie) - w obu ostatnich przypadkach sekwencja kategorii to G→L, B→L, B→L.

Podsumowanie

Uwzględnienie w kategoryzacji trzeciego rocznika absolwentów potwierdza ogólnie pozytywny obraz polskich uczelni akademickich: w znaczącej części absolwenci dostosowują się do oczekiwań pracodawców, uzyskując 5 lat po zakończeniu studiów wynagrodzenia przeciętnie lepsze niż bezpośrednio po studiach i będąc jednocześnie mniej zagrożonymi bezrobociem. W znaczącej części przypadków nie oznacza to jednak wynagrodzeń przeciętnie wyższych niż w powiatach zamieszkania i zagrożenia bezrobociem mniejszego niż w tych powiatach. Należy przy tym podkreślić, że chodzi o powiaty zamieszkania a nie miejsce studiowania.

Wyniki kategoryzacji potwierdzają też, że na wartości wskaźników WWB i WWZ, a w konsekwencji na uzyskaną kategorię istotny wpływ ma tożsamość uczelni (przez tożsamość uczelni rozumiemy tu przynależność do konferencji rektorów poszczególnych typów uczelni) wydającej dyplom.

O ile osiągnięcia na rynku pracy przeciętnego absolwenta danej uczelni w istotny sposób są uwarunkowane jej typem, o tyle w przypadku uczelni, która ma dużą liczbę kierunków i tysiące studentów, losy absolwentów są istotnie zróżnicowane. Z tego powodu dalsze prace dotyczące kategoryzacji nie tylko powinny wynikać z uzyskania danych o kolejnych rocznikach absolwentów, ale także mogą być związane z analizą poszczególnych kierunków (grup kierunków) studiów. Jak się wydaje, bogactwo oferty dydaktycznej wynikające ze zniesienia tak zwanej ministerialnej listy kierunków studiów daje podstawy do analiz związanych z tym, że wiele kierunków studiów występuje w uczelniach różnego typu. Jednocześnie jednoimienne kierunki studiów są oferowane przy przyporządkowaniu do różnych dziedzin nauki. Na przykład turystyka i rekreacja jest klasyfikowana jako kierunek związany z naukami medycznymi i naukami o zdrowiu, naukami społecznymi, naukami rolniczymi albo naukami ścisłymi i przyrodniczymi.

Na koniec trzeba jeszcze raz podkreślić, że wyniki zaproponowanej kategoryzacji dotyczą uczelni, ale wynikają z ekonomicznych losów przeciętnych absolwentów poszczególnych uczelni.

Aneks. Kategoryzacja uczelni

W prezentowanych tabelach:

• wskazano konferencję rektorów, do której należy dana uczelnia oraz rok, dla którego uzyskana jest kategoria; pogrubieniem wyróżniono uczelnie o stabilnej kategoryzacji dla trzech roczników;
• używane są nazwy, jakie uczelnie nosiły w roku 2022.

1. Studia jednolite magisterskie¹⁰

1.1 Uczelnie kategorii G

1.2 Uczelnie kategorii G→B

1.3 Uczelnie kategorii G→L

1.4 Uczelnie kategorii B→G

1.5 Uczelnie kategorii B

1.6 Uczelnie kategorii B→L

2. Studia II stopnia

2.1. Uczelnie kategorii G

2.2. Uczelnie kategorii G→B

2.3. Uczelnie kategorii G→L

2.4. Uczelnie kategorii B→G

2.5. Uczelni kategorii B

2.6. Uczelnie kategorii B→L

2.7 Uczelnie kategorii L

Bibliografia

• Andrews, J. i Higson, H. (2010). Graduate employability, 'Soft Skills' Versus 'Hard' Business Knowledge: A European Study. Higher Education in Europe, 33(4), 411-422. https://doi.org/10.1080/03797720802522627
• KRASP. (2019). Statut KRASP. https://www.krasp.org.pl/o-krasp/statut
• KRASP. (2021). Informator. Kadencja 2020-2024. Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich.
• KRASP. (b.d.). O nas. Pobrano 31 października 2022 z https://www.krasp.org.pl/O_krasp/O_NAS
• Materiały informacyjne na temat zasobów udostępnianych w ramach siódmej edycji ogólnopolskiego systemu monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów szkół wyższych (ELA). (b.d.). Pobrano 2 marca 2023 z https://ela.nauka.gov.pl/ELA7_opis_badania_20220702.pdf
• Okay-Somerville, B. i Scholarios, D. (2015). Między studiami a pracą - samodzielne zarządzanie karierą, zatrudnialność, sukces zawodowy. Spojrzenie na teorię kariery z perspektywy społeczno-kognitywnej. Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, 6(107), 33-60.
• Rocki, M. (2021). Łączenie studiów z pracą zarobkową a wejście absolwentów wyższych uczelni na rynek pracy. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 83(4), 205-222. https://doi.org/10.14746/rpeis.2021.83.4.14
• Rocki, M. (2022). Kategoryzacja polskich uczelni akademickich w świetle danych z systemu monitorowania ekonomicznych losów absolwentów. Gospodarka Narodowa, 4(312), 42-59. https://doi.org/10.33119/GN/154833
• Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. nr 164, poz. 1365). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20051641365
• Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. poz. 1668). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20180001668