AAA

Transformation of an older women under the influence of education at the university of the third age - a case study

Jolanta Maćkowicz, Joanna Wnęk-Gozdek

Abstract

In the face of progressing ageing of the society, activation of older people and implementation of the lifelong learning idea is of a special importance. Among a number educational offers, a significant role is played by the universities of the third age (UTA), which activate seniors and help them socialize, thus improving the quality of their life in old age.

This article presents the results of a qualitative study on the transformation of self-perception of older women and their functioning under the influence of educational activity at the university of the third age. The goal of the study was to identify the process of changes in self-perception and perception of one's old age under the influence of activity related to the participation in the UTA. The studies employed case study with in-depth interview (IDI). The results are presented from two points of view - one of an expert - Dean and lecturer at the UTA over the course of two years, and one of older women participating in UTA classes. The analyses show that the participation of female seniors in this form of education influenced on changes in both the perception of the process of one's ageing and the way of functioning, and also significantly improved the quality of their life in various aspects. Increased participation of seniors in various forms of education, as well as development of an educational offer meeting the needs and capabilities of senior males are challenges for further activities in the area of geragogy.

Bibliography

  • Active ageing and solidarity between generations - A statistical portrait of the European Union 2012, http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-EP-11-001/EN/KS-EP-11-001-EN.PDF.
  • Baltes P.B., Smith J., New frontiers in the future of aging: From successful aging of the young old to the dilemmas of the Fourth Age, ,,Gerontology” 2003, Vol. 49, No. 2, s. 123-135, http://dx.doi.org/10.1159/000067946.
  • Baruch L., Starzenie się, http://www.psychiatria.pl/artykul/starzenie-sie/650.html.
  • Battersby D., Education in Later Life. What does it Mean?, ,,Convergence” 1985, Vol. 18, No. 1-2, s. 75-81.
  • Błędowski P. i in. (red.), Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce, Warszawa 2012, s. 5, http://senior.gov.pl/source/raport_osoby%20starsze.pdf.
  • Bugajska B., Dziewiąta faza w cyklu życia - propozycja rozszerzenia teorii psychospołecznego rozwoju E. H. Eriksona, „EXLIBRIS Biblioteka Gerontologii Społecznej” 2015, nr 1(9), s. 19-36.
  • Cavan R.S., Burgess E.W., Havighurst R.J., Goldhamer H., Personal adjustment in old age, Science Research Associates, Chicago 1949.
  • Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the regions. Towards Social Investment for Growth and Cohesion - including implementing the European Social Fund 2014-2020, European Commission, 2013. http://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=9761&langId=en.
  • Czapiński J., Błędowski P., Aktywność społeczna osób starszych w kontekście percepcji Polaków, Diagnoza Społeczna 2013, Warszawa 2014.
  • Czerniawska O., Uniwersytet Trzeciego Wieku, 30 lat działania. Przemiany, dylematy i oczekiwania w epoce ponowoczesnej, ,,Chowanna” 2009, t. 2(33), s. 97-113.
  • Dodziuk A., Staruszka czyli kto?, „Wysokie Obcasy”, 23 kwietnia 2005.
  • Dubas E., Edukacyjny paradygmat badawczy w geragogice, [w:] M. Kuchcińska (red.), Edukacja do i w starości, Wydawnictwo Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej, Bydgoszcz 200.
  • Dzięgielewska M., Edukacja jako sposób przygotowania do starości, ,,Chowanna” 2009, t. 2(33), s. 49-62.
  • Fabiś A., Muszyński M., Tomczyk Ł., Zrałek M., Starość w Polsce - aspekty społeczne i edukacyjne, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Oświęcimiu, Oświęcim 2014.
  • Fabiś A., Wawrzyniak J.K., Chabior A., Ludzka starość. Wybrane zagadnienia gerontologii społecznej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2015.
  • Formosa M., Critical educational gerontology: a third statement of first principles, ,,International Journal of Education and Ageing” 2011, Vol. 2, No. 1, s. 317-332.
  • Friebe J., Schmidt-Hertha B., Activities and barriers to education for elderly people, „Journal of Contemporary Educational Studies” 2013, No. 1, s. 10-26.
  • Halicki J., Zaspokajanie potrzeb edukacyjnych jako czynnik aktywnego starzenia się, [w:] P. Szukalski, B. Szatur-Jaworska (red.) Aktywne starzenie się. Przeciwdziałanie barierom, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014.
  • Kaczmarek G., Kapitał społeczny osób starszych, [w:] P.P. Grzybowski, B. Kunach (red.), Seniorzy w działaniu. Słuchacze Kazimierzowskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku i działalność wolontaryjna, Fundacja dla Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz 2013.
  • Klingenberger H., Handbuch Altenpädagogik. Aufgaben und Handlungsfelder der ganzheitlichen Geragogik, Bad Heilbrunn 1996.
  • Kobylarek A., Uniwersytet trzeciego wieku jako kanał transferu wiedzy i informacji, [w:] J.W. Horyń, J. Maciejewski (red.), Nauczyciel andragog we współczesnym społeczeństwie, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2010.
  • Komeński J.A., Wielka dydaktyka, Ossolineum, Wrocław 1956.
  • Lipka-Szostak K. (red.), Edukacja osób starszych. Uwarunkowania. Trendy. Metody, Stowarzyszenie Trenerów Organizacji Pozarządowych, Warszawa 2013, http://stowarzyszeniestop.pl/uploads/files/publikacja/Edukacja_osob_starszych.pdf.
  • Maćkowicz J., Osoby starsze jako ofiary przemocy domowej. Ujęcie wiktymologiczne, Wydawnictwo Impuls, Kraków 2015, s. 80-84.
  • Maćkowicz J., Wnęk-Gozdek J., „It's Never Too Late to Learn”- How Does the Polish U3A Change the Quality of Life for Seniors?, ,,Educational Gerontology” 2016, Vol. 42, No. 3, s. 186-197, http://dx.doi.org/10.1080/03601277.2015.1085789.
  • Pilch T., Bauman T., Zasady badań pedagogicznych, Wydawnictwo ,,Żak”, Warszawa 2001.
  • Policy Roadmap for the 2014 Implementation of the Social Investment Package, European Commission, 2014, http://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=11150&langId=en.
  • Policy Roadmap for the implementation of the Social Investment Package, European Commission, 2015, http://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=14345&langId=en.
  • Polska w obliczu starzenia się społeczeństwa. Diagnoza i program działania, Komitet Prognoz „Polska 2000 plus” przy Prezydium PAN, Warszawa 2008.
  • Raport Uniwersytety trzeciego wieku jako odpowiedź na potrzeby środowiska osób starszych, http://www.fpnp.pl/pdf/raport_uniwersytet_trzeciego_wieku.pdf.
  • Raport z badania „Zoom na UTW”, http://zoomnautw.pl/wp-content/uploads/2012/05/Zoom_na_UTW_RAPORT_calosciowy_www.pdf.
  • Richert-Kaźmierska A., Forkiewicz M., Kształcenie osób starszych w koncepcji aktywnego starzenia się, „Studia Ekonomiczne” 2013, t. 131, s. 127-139.
  • Starzejąca się Europa: Wyzwania stojące przed europejskim sektorem usług dla seniorów, Projekt realizowany w ramach programu Leonardo da Vinci nr 134320-llp-2007-dk-lmp, Alborg-Glasgow-Ankona-Essen-Lizbona-Wrocław 2009, http://senior-servicesector.eu:8180/opencms/export/sites/default/4LC/pl/WP2_TransantionalReportChallenges_PL.pdf.
  • Straś-Romanowska M., Późna dorosłość. Wiek starzenia się, [w:] B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, PWN, Warszawa 2000.
  • Suchodolski B., Kim jest człowiek, ,,Wiedza Powszechna”, Warszawa 1976.
  • Synak B., Pozycja społeczna ludzi starszych w warunkach zmian ustrojowych i cywilizacyjno-kulturowych, [w:] B. Synak (red.), Ludzie starzy w warunkach transformacji ustrojowej, Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2000, s. 9.
  • Szarota Z., Seniorzy w przestrzeni kulturalno-edukacyjnej społeczeństwa wiedzy, ,,Chowanna” 2009, t. 2(33), s. 77-96.
  • Szarota Z., Uczenie się starości, „Edukacja Dorosłych” 2015, nr 1(72), s. 23-36.
  • Szatur-Jaworska B., Aktywne starzenie się i solidarność międzypokoleniowa w debacie międzynarodowej, „Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje” 2013, t. 17, nr 7, s. 15-28.
  • Szymanek Z., Podmiotowe i społeczne uwarunkowania edukacji seniorów, [w:] D. Kałuża, P. Szukalski (red.), Jakość życia seniorów w XXI wieku. Ku aktywności, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2010.
  • Taylor S.E., et al., Biobehavioral responses to stress in females: Tend-and-befriend, not fight-or-fight, ,,Psychological Review” 2000, Vol. 107, No. 3, s. 411-429, http://dx.doi.org/10.1037//0033-295X.107.3.411.
  • The demographic future of Europe - from challenge to opportunity, European Commission, 2006, http://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/1/2006/EN/1-2006-571-EN-F1-1.Pdf.
  • Timmermann S., Lifelong Learning for Self-Sufficiency, a theme and a Strategy for the 1980s, ,,Convergence” 1985, Vol. 18, No. 1-2, s. 28-37.
  • Tomczyk Ł., Education of Older People in the Field of Information Technology on the Example of Polish Universities of the Third Age, „Procedia - Social and Behavioral Sciences” 2012, Vol. 55, s. 485-491, http://dx.doi.org/10.1016/j.sbspro.2012.09.528.
  • Tomczyk Ł., Edukacja osób starszych. Seniorzy w przestrzeni nowych mediów, Difin, Warszawa 2015.
  • Trafiałek E., Człowiek stary, [w:] T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 1, Wydawnictwo „Żak”, Warszawa 2003, s. 583.
  • Trafiałek E., Marginalizacja ludzi starych a dylematy polityki społecznej, [w:] E. Kantowicz, A. Olubiński (red.), Działanie społeczne w pracy socjalnej na progu XXI wieku, Wydawnictwo Edukacyjne AKAPIT s.c., Toruń 2003.
  • United Nation International Plan of Action on Ageing, United Nations, 2002, https://www.un.org/ageing/documents/building_natl_capacity/guiding.pdf.
  • Uniwersytety Trzeciego Wieku - wstępne wyniki badania, Departament Badań Społecznych i Warunków Życia GUS Urząd Statystyczny w Gdańsku.
  • Wnęk-Gozdek J., Łaszyn J., „Oddam siebie w dobre ręce”: osoby 60+ jako użytkownicy portali randkowych, „Biblioteka Gerontologii Społecznej” 2013, nr 3, s. 106-126.
  • Wujek T. (red.), Wprowadzenie do andragogiki, PWN, Warszawa 1996.
  • Ziębińska B., Uniwersytety Trzeciego Wieku jako instytucje przeciwdziałające marginalizacji osób starszych, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katowice 2007 (praca doktorska), http://www.sbc.org.pl/Content/7028/doktorat2757.pdf.
  • Zych A., Słownik gerontologii społecznej, Wydawnictwo ,,Żak”, Warszawa 2001.
AUTHORS

Jolanta Maćkowicz

Pedagogical University of Cracow

Joanna Wnęk-Gozdek

Pedagogical University of Cracow

About the article

DOI: https://doi.org/10.15219/em64.1238

The article is in the printed version on pages 45-55.

pdf download PDF

pdf read the article (Polish)

How to cite