Cykl życia e-learningu

Marcin Dąbrowski

Przed nami kolejny rok akademicki, kolejne wykłady online i wykłady stacjonarne obudowane materiałami e-learningowymi. Na wielu uczelniach z każdym rokiem coraz więcej studentów korzysta z e-edukacji, są też takie ośrodki, w których można zauważyć spowolnienie dynamiki rozwoju oferty bądź zainteresowania nią studentów. Warto zastanowić się, w jakim stadium rozwoju jest e-learning w Polsce – zarówno z perspektywy całego szkolnictwa wyższego, tj. wszystkich uczelni, które stosują metody i techniki kształcenia na odległość, jak i z perspektywy indywidualnych ośrodków akademickich. W ocenie tej pomocne mogą być koncepcje cyklu życia produktu i technologii, a dokładnie próba ich przełożenia na fazy rozwoju działalności e-learningowej. Możemy przyjąć następujący kształt cyklu:

  • Faza I (wprowadzenie): rozpoczęcie działalności e-learningowej. Okres stosunkowo dużych nakładów pracy, wysokich kosztów i małej skali działalności, dominuje praca koncepcyjna oraz popularyzacyjna.
  • Faza II (wzrost): wzrost działalności e-learningowej. Tempo rozwoju działalności jest wysokie. Ponoszone są duże nakłady na przygotowanie i realizację zajęć e-learningowych, jak również na popularyzację e-edukacji (w przypadku tych ostatnich ocena skuteczności jest coraz trudniejsza). Wzrasta liczba użytkowników, a wraz ze skalą działalności rosną koszty utrzymania.
  • Faza III (dojrzałość): dojrzałość i nasycenie rynku. Na rynku pojawiają się pierwsze sygnały nasycenia, dynamika rozwoju działalności zmniejsza się. Zakres i skala działalności osiągają maksimum i stabilizują się.
  • Faza IV (schyłek): zmniejszenie działalności e-learningowej i schodzenie z rynku. Skala działalności zmniejsza się. Zmniejsza się również efektywność kosztowa. Czynione są starania, aby zminimalizować koszty utrzymania działalności. Uwaga skupia się na najistotniejszych jej obszarach. Rozważane jest minimalizowanie aktywności e-learningowej lub wycofanie się z niej.

Warto podkreślić, iż cykl ten może być powtarzany lub rozpoczynany ponownie, zależnie od przyjętej strategii rozwoju uczelni bądź całego sektora oraz takich bodźców, jak zmiana przepisów prawnych czy obszarów priorytetowych w unijnych programach operacyjnych. Ocenę, w jakim stadium rozwoju jesteśmy – zarówno z perspektywy uczelni, jak i całego środowiska oraz w jakim stadium chcielibyśmy być – pozostawiam Czytelnikom :)

Data dodania: 4.09.2015