Z początkiem stycznia MNiSW upubliczniło projekt rozporządzenia w sprawie dotacji przedmiotowych do podręczników akademickich. Nowa odsłona regulacji w tym obszarze może znacząco wspomóc w rozwoju branżę cyfrowych wydań podręczników. Ministerstwo zakłada możliwość dofinansowania najlepszych pierwszych wydań krajowych podręczników, pierwszych polskich wydań zagranicznych podręczników oraz wznowień wybitnych podręczników akademickich. W przypadku pierwszych wydań dotacja będzie mogła być udzielona zarówno na publikację w formie papierowej, jak i elektronicznej. Co znaczące, Ministerstwo zakłada, iż w przypadku wznowień podręczników dofinansowanie otrzymają jedynie ich wersje elektroniczne!

Sektor podręczników akademickich na polskim rynku nie jest szczególnie dochodowy, publikacje wydawane są przeważnie w nakładach kilkuset egzemplarzy. Z tej też przyczyny dotacje MNiSW (łącznie przeszło 8,5 mln rocznie) mają duży wpływ na rentowność takiej działalności. Dofinansowanie może sięgnąć 50 proc. kosztów wyliczonych z 80 proc. kosztów nakładu handlowego (w przedziale 300-1000 egz.), z uwzględnieniem wynagrodzenia autora i ewentualnie tłumacza, oraz 15 proc. bezpośrednich kosztów wydawcy związanych z danym podręcznikiem.

Dodatkowo, wspierając cyfryzację, Ministerstwo chce wymusić przekazywanie przez dotowanych nie tylko pliku PDF z treściami podręcznika do zbiorów Biblioteki Narodowej, ale również nakazać dokonywanie konwersji pliku elektronicznego podręcznika do formatów umożliwiających odczyt za pomocą komputera, czytników e-booków lub innych mobilnych urządzeń oraz umieszczanie takich plików na platformach w internecie. MNiSW chce równocześnie zapewnić pokrycie pełnych kosztów takiej konwersji. Na tę chwilę Ministerstwo nie wyjaśnia jednak, jaki byłby cel umieszczania cyfrowych wydań wszystkich dotowanych podręczników akademickich na internetowych platformach typu repozytorium, ani też ewentualnych zasad udostępniania przez wydawnictwa publikacji tego typu. Nie jest również jasne, jak byłyby wykorzystywane pliki PDF kierowane do zbiorów Biblioteki Narodowej. Sytuacja, w której Biblioteka Narodowa dzieliłaby się tymi plikami z innymi publicznymi bibliotekami w Polsce – celem ich udostępniania wszystkim zainteresowanym, mogłaby skutecznie zniechęcić zagranicznych autorów, obawiających się o ochronę swoich praw, do wydawania przekładów na naszym krajowym rynku. Mogłoby to znacząco utrudnić dostęp studentów do najlepszych światowych podręczników – oczywiście dotyczy to tych publikacji, w przypadku których rachunek ekonomiczny wydania wymuszałby starania o dotację Ministerstwa.

Trwają konsultacje społeczne dotyczące niniejszego projektu. Pomimo negatywnych opinii wydawców należy trzymać kciuki, aby kierunek proponowanych zmian został utrzymany. Te są konieczne! Obecnie obowiązujące rozporządzenie z 2006 roku zakłada dofinansowywanie podręczników papierowych, a nagradzaną (bonusowymi stawkami dotacji) formą innowacji są... CD-ROMy, również te z treściami statycznymi.