» E-mentor nr 3 (15) / 2006

W dniach 1-3 czerwca br. w siedzibie Polsko-Japońskiej Wyższej Szkoły Technik Komputerowych w Warszawie odbyła się szósta już konferencja Uniwersytet Wirtualny. Poprzednie edycje konferencji organizował ośrodek OKNO działający przy Politechnice Warszawskiej, natomiast jesienią 2005 roku - na mocy porozumienia pomiędzy UW, PW i PJWSTK - została podjęta decyzja o wspólnej organizacji konferencji przez trzy wymienione uczelnie. Planuje się, że w następnych latach każda z nich będzie kolejno gospodarzem spotkania. Formuła konferencji została zachowana, zatem trzydniowe obrady poprzedziły warsztaty, których uczestnicy mogli się zapoznać z użytkowaną w PJWSTK platformą e-learningową EDU.

Jest rzeczą naturalną, że zmiany organizacyjne skłaniają do porównań obecnej i wcześniejszych edycji. Niewątpliwie pierwszym spostrzeżeniem jest znacznie większa liczba referatów - na tyle duża, że organizatorzy zdecydowali się wprowadzić sesje równoległe. Wartym odnotowania jest także fakt, że z zaplanowanych wystąpień tylko jedno nie zostało zaprezentowane z powodu nieobecności autora.

W sesji rozpoczynającej obrady przedstawiciele uczelni - organizatorów prezentowali doświadczenia swoich ośrodków oraz wynikające z nich przemyślenia. I tak, w imieniu gospodarzy prof. L. Banachowski przedstawił działalność PJWSTK w zakresie e-edukacji oraz dokonał przeglądu możliwości autorskiej platformy e-learningowej szkoły. Kontynuacją tej prezentacji było wystąpienie Yevgeni Sulemy z Politechniki w Kijowie. Uczelnia ta uczestniczy wraz z PJWSTK we wspólnym projekcie międzynarodowym (Polska, Japonia, Ukraina) służącym popularyzacji e-edukacji na Ukrainie. W tej samej sesji prof. B. Galwas (OKNO PW) przestawił swoją koncepcję krajowego systemu kształcenia na odległość, a prof. J. Madey z UW zaprezentował działalność ośrodka COME funkcjonującego przy tej uczelni.

Po pierwszej sesji plenarnej uczestnicy konferencji mogli wybrać jedną z sesji tematycznych, w których prezentowane były grupy referatów poświęconych zagadnieniom z danego zakresu. I tak jedna z sesji dotyczyła otoczenia e-edukacji, gdyż była w niej mowa o wykorzystaniu stron WWW czy dedykowanych portali edukacyjnych; równoległa zaś była poświęcona metodologii e-learningu - nic zatem dziwnego, że wzbudziła duże zainteresowanie (liczba słuchaczy przekroczyła liczbę miejsc w sali, a dyskusja po wystąpieniach przeciągnęła się ponad zaplanowany czas). Tematem dominującym w tej części były zagadnienia dotyczące jakości oraz, w mniejszym stopniu, skuteczności e-learningu.

W drugim dniu konferencji kontynuowano podział według obszarów zainteresowań - sesje równoległe poświęcono dydaktyce e-learningu oraz wykorzystaniu interaktywnego sposobu przekazu wiedzy w nauczaniu fizyki. W tym dniu pojawił się również międzynarodowy akcent konferencji - w sesji plenarnej wystąpili referenci z Japonii, Portugalii oraz Niemiec. Tematyka tych wystąpień była bardzo zróżnicowana - Sitoru Ozawa z Uniwersytetu Ibaraki (Japonia) przedstawił wykorzystanie technologii komunikacyjnych do tworzenia multimedialnych materiałów dydaktycznych na potrzeby e-edukacji. Rita Falcao z Uniwersytetu w Porto (Portugalia) omówiła zastosowany na reprezentowanej przez nią uczelni system wdrażania e-edukacji - interesujący z punktu widzenia rozwiązań globalnych (w skali całej uczelni). Trzecie z wystąpień w tej części dotyczyło również aktywności całej uczelni, ale tym razem utworzonej specjalnie na potrzeby e-edukacji (Virtual Global University). Uczelnia ta w oparciu o platformę WebCT oferuje społeczności międzynarodowej studia MBI (Master of Business Informatics). Popołudniową sesję plenarną rozpoczęło wystąpienie prof. R. Tadeusiewicza z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie - było ono próbą usystematyzowania motywów podejmowania e-edukacji na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat.

Ciekawy element konferencji stanowiła grupa referatów dotyczących wirtualnego laboratorium. Należy przy tym zaznaczyć, iż rozumienie tego pojęcia jest bardzo szerokie - od systemu komputerowego służącego projektowaniu robotów (PJWSTK) czy eksperymentowaniu z przeróbką plastyczną metali (AGH), po ogólną koncepcję prowadzenia zajęć laboratoryjnych, w myśl której studenci uzyskują, za pomocą uczelnianej sieci komputerowej wirtualny dostęp do rzeczywistego laboratorium i obserwują wykonywane pomiary bądź eksperymenty lub też uczestniczą w przeprowadzanych symulacjach.

Znaczną część wystąpień konferencyjnych stanowiły przykłady wdrożeń w wybranych uczelniach, a zwłaszcza omówienie stosowanych platform oraz narzędzi służących e-edukacji. Ostatnia sesja ponownie nawiązywała do doświadczeń organizatorów konferencji. Przedstawiciele ośrodka OKNO PW dzielili się w niej swoimi obserwacjami wynikającymi z organizacji studiów podyplomowych oraz inżynierskich przez internet. Natomiast pracownicy COME UW ukazali sposoby upowszechniania idei e-learningu wśród społeczności akademickiej, przedstawiając kolejne etapy włączania tej formy kształcenia w ofertę dydaktyczną uczelni oraz jej odbiór przez studentów.

Dominacja zagadnień związanych ze sprzętem i oprogramowaniem jest niejako naturalną konsekwencją specyfiki głównej grupy uczestników, którzy w znacznej części reprezentowali uczelnie techniczne. Według danych uzyskanych z komitetu organizacyjnego, w konferencji łącznie uczestniczyło około 100 osób, aczkolwiek dało się zauważyć sporą fluktuację wśród słuchaczy. Do wygłoszenia zakwalifikowano prawie 60 referatów, w tym 3 w formie plakatu. Wystąpienia te, w postaci prezentacji, zebrano na płycie CD, którą otrzymali zarejestrowani uczestnicy, natomiast wybrane referaty zostaną także udostępnione w formie drukowanej publikacji, która ukaże się w terminie późniejszym. Zgodnie z aktualnie przyjętą koncepcją organizacyjną planuje się, iż gospodarzem następnej konferencji, w 2007 roku, będzie Uniwersytet Warszawski.