» E-mentor nr 4 (16) / 2006

Kontynuując wątek prezentujący działania edukacyjne realizowane przez Banki Centralne świata, w bieżącym numerze przedstawimy najciekawsze, zdaniem autorów, projekty realizowane przez Banki Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych oraz Centralny Bank Kanady.

Banki Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych

W USA powszechnie rozróżnia się edukację ekonomiczną (economic education), która jest edukacją podstawową, prowadzoną na poziomie szkolnym, oraz edukację finansową (financial literacy), przez co rozumie się zagadnienia związane z finansami osobistymi, ale także w szerszym kontekście, ukazującym zależności między wydatkami publicznymi i podatkami a zasobnością portfela każdego obywatela.

W zakresie edukacji ekonomicznej celem podstawowym jest wyposażenie młodych ludzi w niezbędną wiedzę na temat gospodarki rynkowej i zasób praktycznych umiejętności, które pozwolą im z tej wiedzy korzystać. Na płaszczyźnie edukacji finansowej celem jest edukacja świadomego konsumenta, który będzie podejmował w dorosłym życiu racjonalne wybory i w sposób odpowiedzialny zarządzał swoimi finansami osobistymi. Oba z tych kierunków są jednakowo ważne - panuje zgoda, że edukacja ekonomiczna powinna być trwałym elementem procesu edukacji szkolnej, ale nie jest działaniem wystarczającym do podniesienia poziomu wiedzy ekonomicznej społeczeństwa. Stąd też konieczne są masowe działania z zakresu edukacji finansowej (bezpośrednie i medialne), kierowane do szerokiego grona odbiorców - tak uczniów, jak i osób dorosłych.

Strony internetowe banków Rezerwy Federalnej nie tylko informują o konkursach i programach edukacyjnych, których są twórcami, ale przede wszystkim stanowią potężną bazę materiałów dydaktycznych dla nauczycieli i uczniów. Poniżej zostały zaprezentowane najważniejsze z programów z podziałem na grupy odbiorców.

Dzieci i młodzież szkolna

• Interaktywne centrum edukacyjne - Bank Rezerwy Federalnej w Nowym Jorku zorganizował program zwiedzania banku, który jest bardzo atrakcyjną formą edukacji z zakresu bankowości centralnej i szerzej - gospodarki wolnorynkowej. Zwiedzanie trwa około godziny i możliwe jest wyłącznie w zorganizowanych grupach. Uczestnicy przechodzą do sali wystawowej, w której znajduje się 14 stacji edukacyjnych. Jest tam m.in. plansza banknotu 1-dolarowego, w której zamiast postaci wbudowany jest ekran telewizyjny. Oglądając ten film można dowiedzieć się więcej o historii dolara amerykańskiego. Inny wyświetlany film mówi o historii Systemu Rezerwy Federalnej. Można zobaczyć sztabkę złota (ale już nie dotknąć). Jest również kilka interaktywnych prezentacji multimedialnych - o nadzorze bankowym, finansach osobistych, danych makroekonomicznych, a także gra, w której uczestnik może zobaczyć, jak zmiana stóp procentowych wpływa na sytuację gospodarczą kraju, interaktywny quiz na temat systemu rezerwy federalnej, prezentacja na temat fałszywych banknotów i zabezpieczeń. Ciekawa jest też multimedialna debata na temat gospodarki i roli banku centralnego, w której biorą udział dwaj uczniowie i ekspert Fed'u. Słuchając debaty ma się wrażenie, że to rozmowa na żywo, choć każda z trzech postaci występuje na różnych ekranach telewizora. Finał wizyty jest spektakularny - uczestnicy schodzą do skarbca, w którym w 122 celach przechowywane jest złoto z 60 krajów całego świata. Co roku nowojorski oddział Fed odwiedza ponad 25 000 osób. Przygotowanie centrum kosztowało ponad 1 milion USD, nie licząc kosztów adaptacyjnych i wyposażenia w urządzenia elektroniczne.
• Bank Rezerwy Federalnej w Bostonie przygotował prezentację The Money - Go Round dla dzieci w wieku 7-12 lat. Prezentacja ta obejmuje historię środków płatniczych, ukazując genezę obecnej waluty i systemu monetarnego Stanów Zjednoczonych.
• W Stanach Zjednoczonych, co roku organizowany jest konkurs The Fed Challenge. W konkursie biorą udział college, reprezentowane przez pięcioosobowe drużyny. Zadanie uczestników polega na analizie danych i podjęciu odpowiednich badań dotyczących bieżącej i prognozowanej w krótkim odcinku czasu koniunktury gospodarczej oraz zaproponowaniu na tej podstawie kursu polityki monetarnej. Uczniowie muszą zdecydować, czy podnieść, obniżyć, czy też utrzymać stopy procentowe na aktualnym poziomie. Drużyny uczniów dokonują piętnastominutowej prezentacji bazującej na wynikach dokonanych badań przed jury, imitującym Federalny Komitet Operacji Otwartego Rynku. W ciągu kolejnych piętnastu minut uczniowie muszą odpowiadać na pytania sędziów, dotyczące przeprowadzonych badań i sprawdzające poziom ich wiedzy na temat Systemu Rezerwy Federalnej. Przedsięwzięcie to ma przybliżyć uczniom szkół średnich nauki ekonomiczne i zachęcić do ich ewentualnego wyboru jako kierunku studiów. Celem nadrzędnym jest jednak podniesienie społecznej świadomości doniosłej roli, jaką System Rezerwy Federalnej odgrywa w gospodarce, a także wagi decyzji o ustaleniu poziomu stóp procentowych. Fed Challenge Classroom Project jest opcją, z której wyłączony został element rywalizacji. Zawartość merytoryczna jest taka sama, jak w wersji konkursowej, różnica zaś polega na tym, że grupy uczniów nagrywają swoje prezentacje na taśmach wideo, które po wysłaniu do komisji są ewaluowane w formie pisemnej.
• Bank Rezerwy Federalnej w Nowym Jorku organizuje co roku grę symulacyjną Econ Bowl. Uczniowie wybierają lokalny, krajowy lub globalny problem gospodarczy. Następnie dokonują jego analizy i proponują możliwe rozwiązania. Efekty swej pracy przedstawiają w formie 15-minutowej prezentacji przed jury złożonym z przedstawicieli banku. Dodatkowo, uczniowie odpowiadają na pytania sędziów.
• It's All About $ jest kolejną inicjatywą Banku Rezerwy Federalnej w Nowym Jorku, skierowaną do młodzieży wyższych klas szkoły podstawowej i gimnazjum. Uczniowie poznają podstawowe zasady funkcjonowania finansów, rolę pieniądza i waluty. Programowi towarzyszą materiały dydaktyczne w postaci ćwiczeń, a także instruktażowa kaseta wideo pokazująca rozwój programu na przykładzie autentycznej klasy.
• Econ Explorers Journal polega na zaangażowaniu w pięć długoterminowych projektów prowadzonych przez uczniów, którzy zdobywają doświadczenie i odkrywają świat ekonomii w funkcjonowaniu ich najbliższego otoczenia.
• Wall Street Economics and Finance Club jest programem przygotowanym specjalnie dla uczniów szczególnie zainteresowanych karierą w sektorze finansowym. W ramach projektu uczniowie odwiedzają instytucje finansowe, giełdy i przypatrują się pracy ekonomistów i praktyków finansowych.
• Federal Open Market Committee Simulation Activity - uczniowie biorący udział w tej symulacji występują w roli członków najbardziej wpływowej grupy Banku - Federal Open Market Committee (FOMC).
• Bank Rezerwy Federalnej w Bostonie prowadzi prezentację Banking Basics, adresowaną do młodzieży w wieku 12-16 lat. Jej celem jest przekazanie uczniom podstawowych informacji dotyczących otwierania rachunków bankowych i wskazówek przydatnych przy wyborze banku. Młodzież dowiaduje się też o trzech funkcjach pieniądza oraz o istotnej roli banków i Systemu Rezerwy Federalnej w systemie bankowym. - uczniowie biorący udział w tej symulacji występują w roli członków najbardziej wpływowej grupy Banku - Federal Open Market Committee (FOMC).
• Bank Rezerwy Federalnej w Bostonie prowadzi prezentację Banking Basics, adresowaną do młodzieży w wieku 12-16 lat. Jej celem jest przekazanie uczniom podstawowych informacji dotyczących otwierania rachunków bankowych i wskazówek przydatnych przy wyborze banku. Młodzież dowiaduje się też o trzech funkcjach pieniądza oraz o istotnej roli banków i Systemu Rezerwy Federalnej w systemie bankowym.
• Młodzieży w wieku 13-17 lat i studentom college'u proponuje się prezentację Federal Reserve System Overview. Prezentacja ta ukazuje genezę Systemu Rezerwy Federalnej i przybliża rolę Fed w regulowaniu systemu pieniężnego Stanów Zjednoczonych. Uczestnicy poznają trzy kluczowe aspekty działalności Fed, tj. ustalanie kursu polityki monetarnej, kontrolę krajowego systemu bankowego i świadczenie wielu usług finansowych na rzecz banków - członków Fed.
• Dla młodzieży w wieku 16-17 lat i studentów college'u, przygotowana została prezentacja Introduction to Monetary Policy. Wyjaśnia ona podstawowe zadanie Fed, jakim jest kontrola poziomu podaży pieniądza. W trakcie prezentacji uczestnicy zapoznają się z bieżącymi warunkami gospodarczymi, które Fed musi uwzględnić przy ustalaniu kursu polityki pieniężnej. Mają oni także okazję odegrania roli Federalnego Komitetu Operacji Otwartego Rynku w interaktywnej części tej prezentacji, w której przedstawiane są różne hipotetyczne warianty sytuacji gospodarczej.
• Kolejnym programem dla dzieci w wieku 12-19 lub dorosłych jest Currency and Counterfeits (Waluta i Fałszerstwa). Pozwala on zrozumieć system produkcji, dystrybucji i zabezpieczeń banknotów. Oprócz historii pieniądza i roli Systemu Rezerwy Federalnej można zapoznać się z różnicami pomiędzy prawdziwym a fałszywym banknotem.
• LifeSmarts jest z kolei programem edukacyjnym zachęcającym uczniów szkół ponadgimnazjalnych do zapoznania się z zagadnieniami konsumenckimi i sprawdzenia swoich możliwości w ogólnokrajowym konkursie. Projekt rozwija umiejętności funkcjonowania w zespole i bycia liderem, podnosi samoocenę i jest doskonałą formą pracy nie tylko w klasie.
• Bank Rezerwy Federalnej w Minneapolis rokrocznie ogłasza doroczny konkurs Annual Student Essay Contest dla uczniów szkół średnich IX Dystryktu Minneapolis. W 2004 r. temat konkursu brzmiał: Dlaczego niektóre kraje są zamożne, a niektóre ubogie? Temat ten nawiązywał do jednego z ważniejszych pytań stawianych m.in. przez Adama Smitha, zwanego ojcem ekonomii, który zmierzył się z nim w swoim dziele Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów. Temat konkursu organizowanego w roku 2006/2007 dotyczy popularnego w USA tematu - wpływu imigracji na ekonomię.
• Kolejną inicjatywą edukacyjną banku Rezerwy Federalnej w Minneapolis, skierowaną do uczniów szkół średnich jest konkurs Economics Challenge. Konkurs sprawdza wiedzę uczniów w czterech obszarach: makroekonomii, mikroekonomii, wiedzy o bieżących wydarzeniach gospodarczych oraz orientacji w międzynarodowych aspektach życia gospodarczego. W konkursie tym uczniowie są oceniani drużynowo i indywidualnie.
• Annual Student Congress on Economic Issues jest inicjatywą organizowaną przy współpracy Szkół Publicznych Minneapolis, Centrum Nauczania Ekonomii oraz Banku Rezerwy Federalnej Minneapolis. Uczniowie ze szkół średnich biorą udział w Ekonomicznym Kongresie Uczniowskim, podczas którego każda drużyna, złożona z uczniów przynajmniej dwóch różnych szkół, debatuje nad trzema zagadnieniami, sytuacjami problemowymi w skali mikro i makro. Zwycięża grupa, która przedstawi lepszą argumentacje popartą wynikami swoich badań¹.
• Bank Rezerwy Federalnej w Nowym Jorku stara się zainteresować młodzież ekonomią wykorzystując niezmienną popularność komiksu. Bank przygotował wiele komiksów, w których bohaterowie spotykają się z rozmaitymi problemami ekonomicznymi. Na serię składają się m.in. The story of money, The story of banks, The story of checks, The story of foreign trade, A penny saved, The story of consumer credit, The story of the federal reserve system, Once upon a dime.
• Economics Goes to the Movies - Bank Rezerwy Federalnej w Cleveland zorganizował konkurs na pracę pisemną z myślą o zainteresowaniu młodych ludzi kinematografią. Autorzy konkursu chcą zachęcić uczniów do spojrzenia na swoje ulubione filmy w inny niż dotychczasowy sposób i opisania, jakie mechanizmy funkcjonowania ekonomii zostały w nim ukazane. Czy bohaterowie filmu podejmują trafne decyzje finansowe, potrafią myśleć w kategoriach ekonomicznych itd.?

Studenci

• Bank Rezerwy Federalnej w Nowym Jorku uruchomił nowy konkurs pod nazwą College Fed Challenge, w którym mogą brać udział wszystkie uczelnie wyższe z Dystryktu II (Bank Rezerwy Federalnej w Nowym Jorku), V (Bank Rezerwy Federalnej w Richmond) i VII (Bank Rezerwy Federalnej w Chicago). W trakcie konkursu członkowie drużyn odgrywają role decydentów polityki monetarnej, analizując aktualną sytuację ekonomiczną i wytyczając kursu działania.
• Foundations of Finance organizuje projekt Money Management for College Students - studenci uczestniczą w warsztacie poświęconym temu, jak podejmować trafne decyzje finansowe. Tematyka obejmuje zatrudnienie, kompensacje i podatki, pożyczki i kredyty oraz podstawowe działania z zakresu finansów osobistych.

Nauczyciele

• Bank Rezerwy Federalnej w St. Louis organizuje dla nauczycieli liczne konferencje i warsztaty. Od roku 2001 bank proponuje nauczycielom 7-dniowe, letnie warsztaty Making Sense Of Money and Banking. Propozycja ta skierowana jest do nauczycieli szkół podstawowych i średnich oraz wszystkich tych, którzy są zainteresowani włączeniem tematów związanych z bankowością i polityką pieniężną do programu prowadzonych przez siebie zajęć. Warsztaty obejmują m.in. wykłady pracowników Banku Rezerwy Federalnej w St. Louis nt. strategii nauczania prezentowanych zagadnień w szkołach. Nauczyciele otrzymują bezpłatnie pełen zestaw pomocy naukowych (publikacje, kasety wideo) do wykorzystania w toku planowanych zajęć. Bank wydaje również "Inside the Voult Newsletter" - gazetę, na łamach której w przystępny sposób prezentowane są podstawowe zagadnienia z zakresu ekonomii. Bank proponuje też nauczycielom wykorzystanie quizu Money Challenge, sprawdzającego wiedzę o walucie narodowej.
• Bank Rezerwy Federalnej w Philadelphii organizuje dla nauczycieli szkół podstawowych popołudniowe warsztaty prowadzone przez specjalistów z dziedziny ekonomii Economics In Children's Literature. Mają one na celu pokazać możliwości nauczania zagadnień ekonomicznych z wykorzystaniem literatury dziecięcej. Uczestnicy są zobowiązani do wzięcia udziału w trzech spotkaniach, aby otrzymać pakiet materiałów dydaktycznych. Udział w warsztatach jest bezpłatny.
• Bank Rezerwy Federalnej w Dallas przygotował dla nauczycieli wiele propozycji dotyczących nauczania ekonomii. Wśród nich znajduje się między innymi publikacja The Economy Circle Curriculum Guide, zawierająca materiały ułatwiające nauczycielom przedstawienie uczniom wzajemnych powiązań gospodarczych i finansowych, które mają wpływ na funkcjonowanie gospodarki amerykańskiej.
• Kaseta wideo Federal Reserve System Teacher's Package jest propozycją skierowaną do nauczycieli szkół średnich. Zawiera ona materiały pomocnicze, które umożliwiają przeprowadzenie 10 lekcji wyjaśniających rolę Fed w gospodarce amerykańskiej. Program składa się z 4 części: 1) Siła pieniądza (The Power of Money) - program skupiający się na polityce monetarnej, poprzez analizę odpowiedzialności Fed za poziom inflacji na przykładzie sytuacji gospodarczej Stanów Zjednoczonych w późnych latach 70; 2) Co powinien zrobić Fed (What Should the Fed Do) - program opisujący sytuacje obligujące Fed do podjęcia działań; tu nauczyciel prosi uczniów o zaproponowanie konkretnych posunięć. Następnie ich odpowiedzi są konfrontowane z wypowiedziami przedstawicieli Fed; 3) Wewnątrz Fed (Inside the Fed) - jest to skondensowana wersja pierwszych dwóch części; program ten przedstawia krótką charakterystykę Fed, jego polityki pieniężnej i innych związanych z nim zagadnień; 4) Plan 10 zajęć, bazujący na zagadnieniach poruszonych w poprzednich częściach, który koncentruje się na wyjaśnieniu nieporozumień, dotyczących pieniądza, bankowości i Systemu Rezerwy Federalnej.
• Evening at the Fed to seria spotkań, których gospodarzem jest Bank Rezerwy Federalnej w Dallas. Nauczyciele szkół ponadgimnazjalnych przy kolacji dyskutują o jednej z ważniejszych kwestii w gospodarce kraju, tj. naturalnych zasobach energii. Próbują znaleźć odpowiedzi m.in. na pytania o to, czy rosnące ceny ropy naftowej i gazu naturalnego zagrażają uzdrowieniu amerykańskiej gospodarki. Aby na bieżąco informować swoich podopiecznych, nauczyciele mają okazję wysłuchać prezentacji prowadzonych przez ekonomistów specjalizujących się w zagadnieniach związanych z energią. Pomysły na ćwiczenia do wykorzystania w klasie są dodatkowym atutem tej inicjatywy.
• Bank Rezerwy Federalnej w Nowym Jorku przygotowuje Global Economic Forum: 3-dniowe, letnie warsztaty dla nauczycieli wszystkich typów szkół. Warsztaty umożliwiają nauczycielom zdobycie ogólnej wiedzy z zakresu ekonomii.
• Kolejną propozycją tego typu są letnie warsztaty In the Shoes of a Fed Policy Maker. W toku warsztatów nauczyciele podstawowe zasady kierowania polityką pieniężną. Kulminacyjną częścią warsztatów jest próba zaproponowania kursu polityki monetarnej.
• Z kolei Central Banking Seminar - to seminarium dla nauczycieli college'u i wykładowców akademickich, w trakcie którego wysocy przedstawiciele i analitycy banku prowadzą wykłady z zakresu ekonomii, bankowości i finansów. Bank przygotował także Teacher's Guide, który pozwala wprowadzić uczniów w zagadnienia związane z polityką pieniężną i rolą banku centralnego. Materiał ten jest udostępniany nauczycielom, których uczniowie wyrazili chęć złożenia wizyty w siedzibie banku.
• Bank Rezerwy Federalnej w San Francisco przygotował z myślą o nauczycielach szkół średnich kasetę wideo Money and the Economics Modular Series. Jest to kaseta, zawierająca komputerową animację, która w przystępny sposób ilustruje najważniejsze pojęcia ekonomiczne.
• Kolejną propozycją dla nauczycieli szkół średnich realizowaną przez ten Bank jest The Muffin Market - program, który przybliża podstawowy model podaży i popytu w świecie operacji rynkowych.
• Great Minds Think! - pod taką nazwą Bank Rezerwy Federalnej w Cleveland zorganizował nieodpłatne warsztaty dla nauczycieli i uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Stanowią one okazję do prześledzenia kierunku rozwoju gospodarczego, poznania możliwości współpracy z lokalnymi instytucjami, a także pobrania materiałów dydaktycznych.
• Bank Rezerwy Federalnej w Richmond finansuje szkolenia i warsztaty edukacyjne dla nauczycieli swojego Dystryktu, a co 2 lata organizuje krajową konferencję dla nauczycieli przedmiotu Advenced Placement Economics. Strategie Poprawy Kształcenia - tak była zatytułowana tegoroczna 3-dniowa konferencja, która mogła odbyć się dzięki organizacji E. Angus Powell Endowment for American Enterprise (misją organizacji jest promocja praktycznych umiejętności i wiedzy ekonomicznej - economic literacy - wśród młodych ludzi).

Edukacja poprzez media

• W lipcu 2005 r. Bank Rezerwy Federalnej w Nowym Jorku rozpoczął współpracę z dziennikiem "USA Today" tworząc w internecie wspólny projekt dla uczniów szkół średnich i nauczycieli, poświęcony zagadnieniom z zakresu ekonomii i finansów osobistych. Warte podkreślenia są też stosowane metody promocji projektów edukacyjnych. Wykorzystując popularność koszykówki w Stanach Zjednoczonych, Bank Rezerwy Federalnej w Nowym Jorku podjął współpracę z koszykarzami New York Knicks i promuje niektóre swoje programy edukacyjne z nowojorskimi gwiazdami tego sportu.
• E-edukacja. Banki Rezerwy Federalnej utworzyły portal, skupiający w sposób kompleksowy inicjatywy edukacyjne wszystkich banków systemu rezerwy federalnej (www.federalreserveeducation.org). W portalu dostępne są informacje:
  - na temat systemu Banków Rezerwy Federalnej,
  - na temat gospodarki USA i gospodarki światowej,
  - informacje ekonomiczne dla młodzieży (wszystkich grup wiekowych),
  - informacje dla nauczycieli, wraz ze scenariuszami lekcji.
  - gry i zabawy wirtualne przybliżające zagadnienia ekonomiczne.

Inny serwis utworzony przez Banki Rezerwy Federalnej - Fed 101 (http://www.kc.frb.or...) - to interaktywny portal edukacji ekonomicznej zawierający m.in. - historię, opis i strukturę Fed,
- zasady polityki kształtowania stóp procentowych,
- informacje na temat roli Fed w amerykańskim systemie bankowym,
- opis nadzoru bankowego, prowadzonego przez Fed,
- quizy sprawdzające wiedzę ekonomiczną i wiedzę na temat Fed.

Program wizyt w banku

Większość Banków Rezerwy Federalnej w Stanach Zjednoczonych przygotowało programy zorganizowanych wizyt obywateli. Wizyty te obejmują krótkie prezentacje, ilustrujące strukturę i zadania tych banków oraz wyjaśniające podstawowe pojęcia z zakresu polityki pieniężnej. Ponadto, zwiedzający mają okazję poznać historię waluty narodowej i przyjrzeć się funkcjonowaniu niektórych departamentów banku.

Edukacja ekonomiczna realizowana przez Banki Centralne w Ameryce Północnej nie ogranicza się wyłącznie do projektów Fed'u. Ciekawe inicjatywy edukacyjne można znaleźć również w ofercie Banku Kanady. Oto kilka z nich:

Bank Kanady (Bank of Canada)

Dzieci

Bank Kanady przygotował internetową zabawę dla dzieci w wieku 6-12 lat. Zadaniem dzieci jest rozwiązywanie zagadek, pojawiających się w toku opowieści detektywistycznej o przygodach komendanta Maxa Lupy. Celem zabawy jest zainteresowanie dzieci podstawowymi mechanizmami gospodarczymi. Przede wszystkim chodzi jednak o przekazanie im ogólnej wiedzy o banknotach emitowanych przez Bank Kanady i lepsze przygotowanie ich do życia w obecnych warunkach ekonomicznych.

Studenci

Do studentów nauk ekonomicznych kanadyjskich uniwersytetów adresowany jest program stypendialny Banku Kanady - Economic Research Fellowship Program (http://www.bankofcan...). Programem zostały objęte projekty badawcze w dziedzinie makroekonomii, polityki monetarnej, finansów międzynarodowych, rynków i instytucji finansowych.

Inne inicjatywy edukacyjne

• Bank przygotował 2 filmy o charakterze edukacyjnym (można je pobrać ze strony internetowej) - jeden przeznaczony specjalnie dla uczniów szkół średnich, drugi dla szerokiego odbiorcy. Filmy pokazują siedzibę banku i muzeum monet, opisują funkcje i zadania jakie pełni bank centralny, wyjaśniają zasady polityki monetarnej, pokazują wpływ decyzji władz banku na rozwój gospodarki kraju.
• Bank Kanady organizuje również doroczne konferencje i seminaria poświęcone zagadnieniom związanym z funkcjonowaniem banków i instytucji finansowych, np. Struktura i dynamika rynków finansowych, Pieniądz, polityka monetarna i mechanizmy transmisyjne.

Banki Centralne Ameryki Północnej: Banki Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych oraz Bank Kanady, podobnie jak prezentowane w poprzednim numerze Bank Anglii i Niemiecki Bank Federalny, dużą wagę przywiązują do edukacji ekonomicznej społeczeństwa. Prowadzą różnorodne programy edukacyjne, które przyczyniają się do lepszego rozumienia przez społeczeństwo otaczającego je świata, w którym posiadanie choćby podstawowej wiedzy ekonomicznej staje się coraz bardziej konieczne. Zauważając tę potrzebę, misję edukacyjną realizują nie tylko Banki Centralne Europy i Ameryki Północnej. Ale o tym w kolejnym numerze "e-mentora".