Słowo wstępne

Maria Zając

Witamy

Drodzy Czytelnicy „e-mentora”,

Obecny numer ukazuje się w szczególnym okresie roku - czasie podsumowania tego, co wydarzyło się w ciągu minionych dwunastu miesięcy i równocześnie planowania nowych działań oraz inicjatyw w nadziei, że nowy rok da nam zapał i siły do ich realizacji. To właśnie w tym okresie najczęściej pojawiają się publikacje, których autorzy próbują definiować najważniejsze trendy, jakie ich zdaniem będą obowiązywać w kolejnym roku. Obserwując doniesienia z obszarów, których dotyczy również nasze pismo, a więc kształcenie akademickie, zarządzanie wiedzą, kształcenie ustawiczne, łatwo zauważyć, że zwykle takie przewidywania i wskazywane trendy dotyczą wykorzystania nowoczesnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Do najczęściej wymienianych należą: technologie mobilne, inteligentne obiekty (rzeczy, budynki, programy), rzeczywistość poszerzona i wirtualna, kursy oraz podręczniki, przetwarzanie w chmurze, nauczanie spersonalizowane. Kto uważnie śledzi owe wykazy, z łatwością zauważy, że w zasadzie te same elementy wskazywane są jako "nowe" trendy od kilku lat, a zmienia się głównie ich kolejność na listach. Wspólną cechą wymienionych czynników czy też przejawów zmiany jest założenie, że to technologia sama w sobie może coś zmienić, wystarczy tylko ją zastosować. W roku 2016 pojawił się jednak jeszcze jeden trend, który można faktycznie uznać za nowy i wcale niewynikający z zastosowania innowacyjnych technologii. Uwagę edukatorów z całego świata przyciągnęła Finlandia, znana z bardzo efektywnego systemu edukacji. W tym kraju w 2016 roku rozpoczęto eksperyment polegający na odejściu od tradycyjnych przedmiotów szkolnych na rzecz nauczania interdyscyplinarnego, opartego głównie na realizacji projektów. Wkrótce będzie można przeczytać więcej na ten temat na blogu "e-mentora", do którego lektury serdecznie zapraszam (http://www.e-mentor.edu.pl/blog).

W ostatnich miesiącach kilkakrotnie miałam okazję usłyszeć pytanie, czy "e-mentor" zmienił swój profil tematyczny. I właśnie w tym miejscu chciałabym zapewnić, że nie - dalej w centrum naszej uwagi jest kształcenie i jego rozwój, na uczelni, w środowisku pracy, ale także przez formy dostępne poza systemem edukacji formalnej i obok niego. Nie potrafię natomiast odpowiedzieć na pytanie, czy fakt, że niewiele się obecnie mówi i pisze o ciekawych inicjatywach edukacyjnych wynika z tego, że rzeczywiście niewiele się dzieje w tym zakresie, czy tylko nie zawsze docieramy do właściwych informacji. Mam wrażenie, że bliższa prawdy jest odpowiedź pierwsza, ale aby dowiedzieć się, jak rzeczywiście jest, będziemy podejmować próby dotarcia do miejsc i ludzi, którym również jest bliski temat edukacji odpowiadającej potrzebom współczesnego człowieka na różnych etapach jego życia.

Pisząc o zmianach, nie sposób pominąć inicjatywę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, mającą na celu opracowanie nowej ustawy o szkolnictwie wyższym, nazywanej ustawą 2.0. W ramach tej inicjatywy w lutym 2016 r. został ogłoszony konkurs, w wyniku którego wyłoniono trzy zespoły i powierzono im zadanie opracowania założeń nowej ustawy. Zespoły mają zakończyć prace w styczniu 2017 r., a następnie w oparciu o przygotowane założenia zostanie opracowana nowa ustawa. Ministerstwo zakłada, że zacznie ona obowiązywać od roku akademickiego 2018/2019. Krótką notkę o tym, gdzie szukać informacji na temat postępów prac, można znaleźć wewnątrz numeru.

Uważni czytelnicy spostrzegą zapewne, że tym razem pod tekstem od redakcji pojawiło się inne nazwisko. Jest to efekt zmiany, która nastąpiła w ostatnich miesiącach 2016 roku, a jej przyczyną był wybór dra Marcina Dąbrowskiego, redaktora naczelnego naszego pisma, na kanclerza SGH. W konsekwencji "e-mentor" uzyskał nowego redaktora prowadzącego, którym jest niżej podpisana. Jak to zwykle bywa - nowa osoba to nowe pomysły i plany. Nie ukrywam, że i ja mam trochę planów wobec "e-mentora", będę o nich stopniowo informować Czytelników zarówno w słowie wstępnym, jak i w planowanych felietonach redakcyjnych. Zależy mi na tym, aby wspólnie z osobami, którym podobnie jak mnie bliskie są sprawy polskiej edukacji, popularyzować wiedzę o tym, jak można i warto ją zmieniać lub udoskonalać.

Z myślą o takich właśnie zadaniach został też wznowiony blog "e-mentora", choć jego rola będzie nieco inna niż dotychczas. Będzie to blog przede wszystkim informacyjny, tworzony przez redakcję i dostarczający informacji o ważnych wydarzeniach, faktach i rozwiązaniach dotyczących edukacji, zwłaszcza tej wspieranej wykorzystaniem nowoczesnych technologii, zarówno w kraju, jak i za granicą. "E-mentor" jako czasopismo ukazuje się pięć razy w roku, a w obszarze technologii zmiany następują bardzo szybko, więc zadaniem autorów bloga będzie obserwowanie tych zmian i informowanie o nich społeczności Czytelników. Zapraszam do lektury.

Lista osób, które w roku 2016 przygotowywały recenzje naukowe dla potrzeb publikacji w czasopiśmie „e-mentor”

dr Izabela Bergel, dr prof. nadzw. Piotr Bołtuć, prof. dr hab. Małgorzata Bombol, dr hab. Jakub Brdulak, dr Anita Dąbrowicz-Tlałka, dr prof. nadzw. Egbe Egiebor, dr hab. prof. nadzw. Jan Fazlagić, dr Bartłomiej Gabryś, dr prof. nadzw. Elena Gaevskaya, dr Grzegorz Głód, dr Radosława Herzog Krzywoszańska, dr hab. prof. SGH Magdalena Kachniewska, dr Michael Kolitsky, dr Jan Kruszewski, dr Michał Kucia, dr Dorota Kwiatkowska, dr hab. inż. prof. nadzw. Krzysztof Leja, dr prof. nadzw. Ronald Loui, dr Katarzyna Mikołajczyk, dr hab. prof. nadzw. Mirosław Moroz, dr hab. prof. nadzw. Rafał Mrówka, dr hab. prof. nadzw. Grażyna Penkowska, dr Mikołaj Pindelski, dr Traci van Prooyen, dr Irena Pulak, dr Anna Rogala, dr Jerzy Skrzypek, dr Jacek Stańdo, prof. dr hab. Janusz Strużyna, prof. dr hab. Maciej Sysło, dr hab. prof. nadzw. Zofia Szarota, prof. dr hab. Włodzimierz Szpringer, dr Czesław Ślusarczyk, dr Joanna Tabor-Błażewicz, dr Anna Wach-Kąkolewicz, prof. dr hab. Jan W. Wiktor, dr hab. Paweł Wyrozębski, dr Maria Zając